مرکز پاسخگويي: دفتر تبليغات اسلامي
موضوع اصلي: اديان و مكاتب
موضوع فرعي: تاثير گناهان
آيا گناهاني هستند كه با ارتكاب آن انسان از گفتن شهادتين هنگام مرگ محروم شود؟ گفتن شهادتين تا چه حد بر مسلمان واجب است؟


پاسخ:
تلقين محتضر درحال مرگ به گفتن شهادتين، از مستحبات است. در روايات زيادي براين امر تأكيد و تصريح شده است كه اگر كسي آخرين كلامش لا اله الا الله باشد، وارد بهشت خواهد شد.(1)
شيطان سعي ميكند به هر طريقي انسان را از نعمت ايمان محروم سازد و به كفر بكشاند.
امام صادق(ع) ميفرمايد: تمام كساني كه در آستانه مرگ قرار ميگيرند، ابليس يكي از شياطين خود را مأموريت ميدهد كه نزد او برود و او را به كفر امر كند و در دين او ترديد ايجاد نمايد تا آن كه جانش خارج شود، ولي كسي كه مؤمن باشد، شيطان بر او غلبه نميكند. پس هر وقت بر بالين محتضر حاضر ميشويد، به او شهادت به توحيد و نبوت تلقين كنيد تا بگويد لا اله الا الله و محمد رسول الله تا جان بسپارد.(3)
البته گفتن شهادتين برميت مستحب است، نه واجب و حكمتش، مقابله با وساوس شيطاني است.
در روايات به گناه خاصي كه مانع گفتن شهادتين در لحظه مرگ باشد، اشارهاي نشده است، ولي به طور كلي ميتوان گفت مهمترين آنها دل بستگيهاي مادي و دوستي دنيا است.
در اين باره داستانهاي فراواني نقل شده، كه بعضي در كتاب داستانهاي شگفتانگيز شهيد دستغيب آمده است. ميگويند شخصي در اواخر عمر از شهادت به ولايت علي(ع) عاجز ميماند و زبانش باز ميايستد. اتفاقاً از چنگال مرگ نجات مييابد و حالش خوب ميشود. پس از بهبودي، يكي از نزديكان خود را صدا ميزند و ميگويد: قاليچه نفيسي را بياوريد و به فروش برسانيد(1)، چون سالها به آن دل بستگي داشتهام. هر بار كه شهادت به ولايت علي(ع) را به من تلقين ميكرديد، شيطان آن را در برابرم ميآورد و ميگفت: اگر شهادت بدهي، آن را آتش ميزنم، از اين رو از گفتن شهادت خودداري ميكردم.(3)

***
پاورقي:
1 - بحارالانوار، ج87، ص 200.
2 - كافي، ج3، ص 123.
3 - محمد تقي مصباح يزدي، به سوي خودسازي، ص 291.