تشكيل مذاهب چهارگانه اهل سنت از زمان حضرت صادق (ع) ميباشد. در آن زمان اوضاع سياسي دچار بحران شده بود، يعني از زمان امام باقر (ع) كه پايان دوران حكومت امويان و شروع حكومت عباسيان بود، زمينة خوبي فراهم شد تا حضرت باقر (ع) فقه و احكام و مسائل اعتقادي خاص شيعه را نشر و گسترش دهند كه اين عمل را حضرت صادق (ع) تكميل نمودند و 4 هزار شاگرد در علوم مختلف از محضر حضرت استفاده نمودند، عباسيان كه حضور اين شاگردان را خطري براي خودشان احساس مي كردند و احتمال آن مي دادند كه دست به شورش زده و از علويان دفاع نمايند، خواستند كه آنها را از حضرت جدا كنند، چون با وجود اين شاگردان نمي توانستند حضرت را به شهادت برسانند. لذا دين اين افراد را با درهم و دينار خريدند، پولهاي فراواني خرج كردند كه مذاهبي بسازند در مقابل مذهب تشيع كه با وجود اين مذاهب و گرايش بعضي افراد به اين مذاهب اطراف حضرت خالي شود و قدرت نفوذ حضرت صادق (ع) كم شود، حتي تا آنجا در ساخت مذاهب پيش رفتند كه دستور دادند هر عملي كه حضرت صادق (ع) انجام مي دهد شما عكس آن را به عنوان دين انجام دهيد. البته اول كه اين مذاهب ساخته شد در شهرهاي ديگري بود و بعنوان فقه علوي و دين پيامبراكرم (ص) تبليغ نمودند و پيرواني براي خويش جمع نمودند و با شهادت حضرت صادق (ع) و خفقان حاكم بر شيعيان، اين مذاهب قدرت بيشتري گرفته و در هر جايي كه اسم اسلام بود آنها وارد شده و تبليغ نمودند و اسلامي را كه به مردم معرفي نمودند اسلام ساختة خودشان بود كه در مسائل اعتقادي و شرعي با عقائد و مسائل حقيقي فاصلة زيادي دارد، امروزه اگر در تمام كشورهاي اسلامي و حتي اروپا، اسلام مطرح ميشود، اسلام اهل سنت است كه در اثر تبليغات آن زمان به يادگار مانده و ديگر شيعيان قدرت پيدا نكردند كه مثل زمان امام صادق (ع) تبليغ نمايند.
نتيجه اين شد كه پول دين افراد را خريد وحتي شاگردان حضرت صادق (ع) مثل مالك، را از حضرت جدا كردند.

منابع و مآخذ:
برگرفته از كتاب تاريخ تشيع