الف ـ ربا در لغت، به معناي زيادي بر اصل مال و سرمايه است، لكن در شرع، به زياده بر وجه بدون وجه گفته ميشود; يعني در برابر آن چه داده، بدون مصلحت معقول، زيادي دريافت كند.(مفردات، راغب اصفهاني، ص 192، اسماعيليان.) قرآن كريم در اينباره ميفرمايد: يَـََّأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ لاَتَأْكُلُواْ الرِّبَوََّاْ أَضْعَـَفًا مُّضَـَعَفَةً وَاتَّقُواْ اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ;(آلعمران،130) اي كساني كه به دين اسلام گرويده ايد، ربا مخوريد كه دائم سود بر سرمايه اضافه كنيد تا چند برابر شود و از خدا بترسيد و اين عمل زشت را ترك كنيد، باشد كه سعادت و رستگاري يابيد. هم چنين امام صادق در اين باره ميفرمايد: ...رباي حرام آن است كه انسان، قرضي به ديگري بدهد و شرط كند كه بيش از آن چه وام گرفته به او باز پس گرداند.(بحارالانوار، مجلسي;، ج 100، ص 157، مؤسسه الوفأ.)
ب ـ سودهاي حاصل از سپرده گذاري براي حج و غيره، اشكالي ندارد; چون فرد سپرده گذار، بدون هيچ توقعي تنها براي حج پول را واريز كرده و بانك از طرف صاحب پول به طور موقت آن را به كار ميگيرد.(استفتأ تلفني از دفتر مقام معظم رهبري / ر.ك: تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 16، ص 444ـ446، دارالكتب الاسلامية.)