مرکز پاسخگويي: تبيان
موضوع اصلي: تاريخ و سيره
موضوع فرعي: حديث شناسي
كتاب «توحيد مفضل» چگونه به وجود آمد؟

پاسخ:
يكي از اصحاب امام صادق(ع) به نام مفضّل بن عمر ميگويد: در مسجد پيغمبر نماز خواندم و سپس در انديشه فرو رفتم و دربارة پيغمبر (صلي الله عليه و آله) و عظمت آن حضرت فكر ميكردم. در همان حال عبدالكريم بن ابي العوجاء ـ كه به اصطلاح آن وقت زنديق بوده است آمد و به فاصلة دورتري نشست. سپس يكي ديگر از هم مسلكان وي آمد. دو نفري شروع كردند به كفر گفتن؛ يعني خدا را انكار كردند و پيغمبر را فقط به عنوان يك مفكّر و نابغة بزرگ ـ نه به عنوان فرستادة خدا و مبعوث از جانب او و به عنوان كسي كه از مبدئي غيبي وحي تلقي ميكرده است ـ يادكردند. ميگفتند او نابغهاي بود كه افكارش را به صورت وحي عرضه داشت تا بتواند در مردم نفوذ كند و الّا نه خدايي هست و نه وحيي و نه قيامتي.
مفضل از شنيدن سخنان آنها سخت ناراحت شد و به آنها ناسزا گفت. سپس به محضر امام صادق(ع) آمد و جريان را به عرض رسانيد. حضرت او را دلداري داد و فرمود من تو را مجهز ميكنم به سخناني كه بتواني با آنان مواجه شوي و سخنانشان را جواب گويي. سپس امام صادق(ع) در چند جلسة طولاني تعلمياتي به مفضّل داد؛ مفضّل نوشت و به اين ترتيب كتاب توحيد مفضّل به وجود آمد.

***
پاورقي:
مجموعه آثار شهيد مطهري ج1 –علل گرايش به ماديگري
شهيد مطهري