در روايات، بر اين نكته تأكيد شده است كه هر سوره اي از قرآن كريم را كه شخص ميخواند; تا زماني كه آن را ترك كند همراه او است. نيز سوره هاي حفظ شده از قرآن، روز قيامت در زيباترين صورت نزد او ميآيند، بر او سلام ميكنند و ميگويند اگر تو از من جدا نميشدي و مرا فراموش نميكردي تو را به اين مقامي كه مشاهده ميكني ميرسانم. به دو نمونه از اين روايات، اشاره ميگردد:
1. حضرت امام صادق فرمود: هر كس سوره اي از قرآن را فراموش كند، آن سوره به صورتي زيبا و مقامي بلند در بهشت در برابرش نمودار ميگردد و زماني كه شخص او را ميبيند ميگويد: تو چقدر زيبايي! اي كاش از آن من بودي. آن شيئي زيبا در پاسخ ميگويد: آيا مرا نميشناسي؟ من فلان سوره از قرآن كه تو مرا حفظ كرده، سپس فراموش نموده بودي و اگر تو مرا فراموش نكرده بودي تو را به اين درجه و مقام كه من در آن قرار دارم ميرساندم.(اصول كافي، كليني;، ج 4، ص 410، باب من حفظ القرآن ثم نسيه، حدديث 2، دفتر نشر فرهنگ اهلبيت.)
ابن ابي يعفور ميگويد از حضرت امام صادق شنيدم كه فرمود: هر آينه شخصي كه سوره اي را بداند و سپس آن را فراموش كند يا واگذارد و وارد شود آن سوره از سوي بالا با زيباترين صورتي به او سر ميكشد ميگويد: آيا مرا ميشناسي؟ آن شخص در پاسخ ميگويد خير. سورة ياد شده ميگويد: من فلان سوره هستم. تو مرا به كار نبستي و رهايم كردي.(همان.) به خدا سوگند اگر مرا به كار بسته بودي; تو را به اين درجه ميرساندم و با دست به بالاي سرش اشاره ميكند.(پيشين، ج 4.)
در رابطه با روايات ياد شده و روايات فراوان مشابهي كه دربارة موضوع پرسش وجود دارد، نكاتي قابل تأمّل است:
الف. روشن است، ارتباط با قرآن بايد با انگيزهاي الهي و به منظور بالا بردن سطح معنويت و گسترش ارتباط و نزديكي انسان به خداوند باشد.
ب. قرائت قرآن و حفظ آن كه همراه با قرائت است; بايد با تدبّر و درك مفاهيم بلند وحي باشد، در غير اين صورت، هر چند انگيزه هاي منفي بند قبل، همزاد آنان نيست; اما به دليل تدبّر نكردن در آيات الهي، باز هم از قافله بهره مندان قرآن، عقب ماندهاند و فقط ثواب اندكي از قرائت نصيب آنان ميگردد.
ج. همان گونه كه در روايت دوّم ملاحظه ميگردد; منظور از فراموش كردن سوره حفظ شده، تنها فراموش كردن واژه هاي آن از صفحة ذهن نيست; بلكه از خاطر بردن مفاهيم، توصيه ها و رهنمودهاي سوره است كه ميبايست آويزة گوش و چراغ زندگي و رفتارهاي خود قرار ميداد كه چنين نكرد.