مرکز پاسخگويي: دفتر تبليغات اسلامي
موضوع اصلي: اهل بيت
موضوع فرعي: تاسوعا و عاشورا
چرا به روز نهم و دهم محرّم تاسوعا و عاشورا گفته مي شود؟ آيا فلسفه خاصي دارد يا چون در زبان عربي به اين دو روز تاسوعا و عاشورا مي گويند, ما هم به همان اسم مي خوانيم ؟


پاسخ:
همان طور كه مي دانيم در زبان عربي به روز نهمِ هر ماه تاسح يا تاسوعا, و به روز دهم , عاشر ياعاشورا گفته مي شود, ولي چون در روز نهم و دهم ماه محرّم سال 61ه. ق حادثهء بزرگ و جان سوز كربلا پيش آمد, بعد از آن سال تنها به روز نهم و دهم محرّم , تاسوعا و عاشورا اطلاق مي شود, و فلسفهء خاصي ندارد; هرچند, شايد بتوان از بعضي روايات , علّت و فلسفهء خاصي براي اين نام گذاري پيدا كرد.
به عنوان مثال , امام صادق (ع)فرمود:
پدرم به فداي كسي باد كه او را غريب گذاشته و در تضعيف او كوشيدند.(1)
در روايتي مي خوانيم : حضرت موسي بن عمران (ع)در مناجات خود عرضه داشت : بار خدايا! چرا امت حضرت محمّد را بر ديگر امت ها برتري دادي ؟ خطاب آمد: به خاطر ده چيز. حضرت موسي عرض كرد: آن ده چيز كدام است تا به بني اسرائيل بگويم عمل كنند؟ فرمود: نماز و زكات و روزه و حج و جهاد و جمعه وجماعت و قرآن و علم و عاشورا. حضرت موسي عرض كرد: عاشورا چيست ؟ خطاب رسيد: عاشورا عبارت است از گريستن يا حالت گريه به خود گرفتن و نوحه و مرثيه خواندن در عزاي سبط رسول خدا(ص)
اي موسي ! هيچ بنده اي از بندگانم بر حسين و مظلوميت او گريه و ناله نمي كند مگر اين كه اهل بهشت خواهد بود.(2)


***
پاورقي:
1.محدّث قمي , سفينةالبحار, ماده تسح .
2.الشيخ فخر الدين الطريحي , مجمع البحرين , ج 3ـ 4 مادهء عشر.