مرکز پاسخگويي: دفتر تبليغات اسلامي
موضوع اصلي: اعتقادات
موضوع فرعي: جن
آيا ارتباطي ميان جن ها و ملائكه و شيطان با يكديگر وجود دارد؟


پاسخ:
شيطان كه از طايفه جن است، قبل از خلقت انسان با فرشتگان بود، به گونه اي كه ملائكه خيال مي كردند شيطان از ملائكه است. هنگامي كه آزمايش الهي پيش آمد و ملائكه و شيطان مأمور شدند بر آدم(ع) سجده كنند . شيطان فرمان نبُرد و از عالم بالا و درگاه الهي رانده شد. قرآن مي فرمايد: تمام فرشتگان سجده كردند جز ابليس كه از جنّ بود، بدين جهت از طاعت خداوند سرپيچي كرد.[25]
امام صادق(ع) فرمود: فرشتگان مي پنداشتند شيطان از آن ها است (در صورتي كه از جن بود)، ولي در علم خدا از آن ها نبود تا به سبب تعصّب و غضب،باطن خود را اظهار كرد و گفت: مرا از آتش آفريده اي و انسان را از خاك خلق نموده اي.[26]
جنيان قدرت نفوذ در آسمان ها و خبرگيري و استراق سمع داشتند ولي بعد از بعثت رسول اكرم(ص) از آسمان رانده شده و از ارتباط با ملائكه و استراق سمع و اطلاع از اخبار غيبي ممنوع شدند. قرآن مي فرمايد: ما پيش از اين به استراق سمع در آسمان ها مي نشستيم، اما اكنون هر كس بخواهد استراق سمع كند شهابي در كمين خود مي يابد.[27]
از بعضي روايات استفاده مي شود كه ممنوع شدن شياطين از صعود به آسمان ها و رانده شدن اينان، هنگام تولد پيامبر اسلام(ص) بود. از بعضي آن ها استفاده مي شود كه به هنگام تولد عيسي(ع) تا حدي ممنوع شدند و پس از تولد پيامبر اسلام(ص) به طور كامل ممنوع گشتند.[28]
خلاصه: ابليس قبل از خلقت حضرت آدم(ع) با فرشتگان بود و پس از آن در آن مقام رانده شد. شياطين جن قبل از بعثت حضرت محمد(ص) با عالم بالا مرتبط مي شدند و مي توانستند از فرشتگان كسب اطلاع نمايند و بعد از بعثت خاتم انبيا(ص) از اين ارتباط منع شدند.

***
پاورقي:
[25] كهف (18) آية 50.
[26] اصول كافي(مترجم) ج 3، ص 420، حديث 6.
[27] جن (72) آية9.
[28] تفسير نمونه، ج11، ص 49، به نقل از نورالثقلين، ج 3، ص 5.