قرآن مجيد تفقه در دين و فراگيري معارف و احكام اسلام را وظيفة شرعي و واجب كفايي مي داند و مي فرمايد: شايسته نيست مؤمنان همگي به سوي جهاد كوچ كنند. چرا از هر گروهي طائفه اي از آنان كوچ نمي كنند تا در دين آگاهي پيدا كنند و به هنگام بازگشت به سوي قوم خود آن ها را انذار نمايند تا بترسند و خودداري كنند؟11
آية فوق بر وجوب تعليم و تعلم در مسائل اسلامي دلالت دارد و حوزه علميه به انجام اين وظيفه مبادرت ورزيده است. امام صادق(ع) در تشويق پيروان خويش بر شناخت حلال و حرام مي فرمايد: كاهش بر سر اصحابم تازيانه باشد تا حلال و حرام را دقيق بشناسند.12
رسول گرامي اسلام(ص) علم سودمند را در سه چيز مي داند: آية محكم، فريضة عادله و سنّت پا برجا.13
مرحوم فيض كاشاني در تفسير اين روايت مي گويد: علم حقيقي آن است كه دانستن آن براي معاد و قيامت مفيد باشد. علم سودمند به سه قسم منحصر شده است: آيه محكمه كه همان اصول عقايد است و فريضه عادله كه اشاره به علم اخلاق است و سنت قائمه كه اشاره به احكام شريعت است. در حوزة علميه اين سه رشته ديده مي شود. بنابراين مي توان گفت علم سودمند را بايد در حوزه علميه جستجو كرد. البته علوم ديگر نيز در جاي خود براي بهبود و ضع مردم و رفع نياز ها مفيد است ولي در مقايسه با اين سه در رتبة پايين تري قرار دارد.

11 توبه آية122.
12 بحارالأنوار،ج1، ص 213.
13 اصول كافي، ج1، ص 37.