در قرن دوم هجري شعر كه مصاديق و نماينده ي ادبيات ملي است در عصر امام صادق عليه السلام ظهور و بروز عالي داشت - و صنعت شعر و خطابه و جدل به اوج رفعت رسيد اشكال مختلف و انواع نظم از گويندگان باقي ماند ولي چون شعر و نظم و سخن منظوم تابع محيط است اشعار قرن دوم اولا در لغت عرب بوده و ثانيا به دو دسته تقسيم مي شد.

1- شعر سياسي به سبب تحولاتي كه سابق اشاره شد سقوط و طلوع دو قبيله فرمانروا.


2- شعر غزلي - كه شامل مدايح و مناقب و مراثي و فضائل و اوصاف و صفات اشخاص و اشياء بوده و احساسات و ادراكات شاعر را در مرائي و مناظر تحريك مي كرده تا قريحه خود را به كار بيندازد.

بايد ناگفته نگذشت كه شعر از صناعات خمس منطق است و نقشه مهمي در تلقين و تزريق افكار و حفظ و به جا گذاشتن آثار در اذهان و افكار مي نمايد و لذا دستگاه نيرومند قضائي ملل يونان و روم از اين صنعت استفاده بسيار كرده بودند و ارسطو اين فن را مبوب و منظم كرد و در تحت صناعات منطقي برده خواص آن را براي اهل ادب بيان نمود.

عرب به طور كلي داراي احساسات تندي و اكثر داراي قريحه شعر و ادب مي باشند نهايت قبل از اسلام تابع رنگ محيط شده از سگ و گربه و ميمون و اسب و شتر و زيبائي و عشق قالب الفاظ را پر مي كردند ولي در اسلام روح تازه اي به آن دميده شد و به يك صورت جذابي درآمد.