امام صادق و جفر


در اينكه علم جفر از كتبي است كه امام صادق عليه السلام تعليم فرموده هيچ شكي نيست ابن قتيبه در كتاب ادب المكاتب مي نويسد:

انه عليه السلم كتب الجفر فاودعه ما يحتاج الناس الي يوم القيامه و الجفر جلد الجفري و كانوا يستعملونه مكان القرطاس ذلك اليوم و في ذلك يقول ابوالعلاء المعري



لقد عجبوا لال البيت لما

اتاهم علمهم في جلد جفر



فمراة المنجم و هي طغري

تريه كل عامرة و قفر




فشبه جفر الامام و احتوائه علي جميع العلوم مع صغره بمرآت المنجم «صفحة الاسطرلاب» فانها مع صغرها تري المنجم كل عامرة و قفر في الارض و السماء

مي گويد كتاب جفر وديعه امام صادق است و آنچه مردم بدان محتاج هستند تا روز قيامت در آن جفر است و جفر روي جلدي است كه در آن عصر مانند كاغذ امروز معمول است و ابوالعلاي معري از همين علوم كه آل محمد از جفر به دست آورده اند تعجب كرده.

اين جفر داراي تمام علومي است و مانند علم نجوم كه منجم از صفحه اسطرلاب اوضاع و احوال را مي فهمد و حتي از اراضي زمين مطلع مي شود جفر هم از اوضاع و احوال عالم در گذشته و آينده خبر مي داده و مخصوص اين خاندان بوده است.

امام جعفر صادق عليه السلام با آن كثرت مشاغل زندگاني خود و خاندان علوي و بني هاشم و به آن اشتغال مستغرق به علوم حديث و فقه - تفسير - اخلاق و رواياتي كه تعليم فرموده غالب بجفر هم مراجعه مي كرد - و بسياري از معضلات مسائل علمي را از جفر استخراج مي كرده است.

شهرستاني مي گويد امام جعفر صادق قبل از آنكه زيد و فرزندش يحيي پسر علي بن الحسين كشته شود و مصلوب و محروق گردد امام صادق خبر داد و گفت آنها چنين و چنان خواهند شد و اين اخبار را از جفر به دست مي آورد.

وقتي كه مردم با محمد بن عبدالله محض پسر امام حسن مجتبي به خلافت بيعت كردند و امام صادق را هم دعوت كردند به اين خلافت فرمود اين كار استقرار نمي يابد و او با ابراهيم برادرش هر دو كشته مي شوند و سفاح و منصور به خلافت مي رسند و اين اخبار قبل از قيام ابومسلم خراساني بود كه امام صادق از روي جفر اطلاع داد.

در همان موقع كه سفاح و منصور وارد مسجد شدند و ابومسلم امام صادق را دعوت به امر خلافت كرد فرمود در جفر است كه بر ما خلافت مسلم نمي شود و بر اين مرد قبا زرد اشاره به منصور فرموده خلافت استقرار خواهد يافت كه تا آن روز منصور نمي دانست و چون امام صادق فرمود مطمئن شد معذلك اين امام را چند بار مسموم كرد و سخت شكنجه داد در خبر جنگ و پيكار ابراهيم بن عبدالله با لشكر منصور كه هيچ قابل اعتنا نبود به خبر امام صادق شكست خورد و گفت الصادق هو الصادق.

كليه اخبار غيب از گذشته و آينده را امام صادق عليه السلام از جفر استخراج مي فرموده و علم جفر از مختصات آن حضرت است و هيچ يك از فلاسفه و حكماء قبل از اسلام و بعد از اسلام در آسيا و اروپا و امريكا و غيره به اين علم دست نيافتند بلكه اين طلسم رمزي الهي بوده كه به نور علم ربوبي به آنها اشراق و اضافه مي شد و غير از امام از آن چيزي به دست نمي آورند.

بسياري از علماء بزرگ معتقدند عظمتي كه جعفر بن محمد در عالم دانش و بينش به دست آورد از جفر است و آن تعليمات پيغمبر است كه از لسان وحي گرفته و متقبش از نور ربوبي است اين علم از عرب و عجم و يونان و روم نبوده بلكه اضافات اشراقيه نور محمد است كه از او به خاندانش به ارث رسيد و از مختصات امامت و آثار ولايت مطلقه است.