حضرت صادق در نظر تاريخ


براي شناختن شخصيت هاي بزرگ يكي از طرق استفاده آن است كه نظريات ديگران را درباره او به حكم استقراء استقصاء نمايند و از تحقيقات گذشتگان استفاده نمايند.

در جلد اول و دوم شمه اي از نظريات مورخين را درباره امام صادق عليه السلام نگاشتيم و ديديم كه اين بزرگ ترين معلم و مربي جهان تعليم و تربيت تا چه حد در اعماق روح مردم اثر نموده و تعليم و تربيت او اثري عميق در مردم به جا گذاشته و اتفاق و اتحاد تاريخي درباره اعلميت و افضليت او شده كه عرب و عجم و مسلمان و غيرمسلمان خواص و عوام نسبت به پيشگاه مقدس حضرت امام صادق عليه السلام سر تعظيم خم كرده و تاريخ در ساحت او حال تواضع و احترام و تكريم و توقير را دارد و اين پيشواي علم و فضيلت و رهبر دانش و بينش به طريق آموزش و پرورش در دل مردم جا گرفته است. [1] .

امام صادق عليه السلام در سازمان اداري اسلام دستور فرمود هر كس حق دارد اجرت كار خود را بگيرد خواه كارمند دولت مسلمان يا كافر هم باشد تا آنجا كه به دينش لطمه و صدمه نزند اجرت كار او حلال است و نگراني ندارد و بين كارگر و كارفرما و رعيت و زارع - و صنعتگر و مزدور همه طوايف و اصناف پيشه ور را به هم مربوط و مبتني ساخته كه با وجه مشترك دين و اخلاق با هم كار كنند و برادر باشند و به مواسات و مساوات شبكه دوستي استحكام يابد.

امام صادق عليه السلام در ذيل آيه شريفه و اتاكم من كل ما سألتموه و ان تعدوا انعمت الله لا تحصوها. فرمود هر چه بخواهيد به شما افاضه مي گردد و اگر نعمت هاي خدا را بشماريد از عهده شماره برنمي آئيد.

آنگاه به مناسبت درس كيميا به جابر از شب الابيض «زاج سفيد» و سكر «شكرني» - ملح مارود «پتاس گوگرد» و اشكال داروئي تعليم مي فرمايد.

يا درباره رعد و برق و برف و باران در سوره رعد اشكالي كه براي برف حاصل مي شود تا به زمين برسد به 151 شكل هندسي وصف مي فرمايد در آن سرزميني كه هيچ گاه برف نمي بارد. [2] .

و نيز در تفاسير آيات جوي از كرات برف نقل مي فرمايد كه فرشتگان از كره برف يا كره يخ - يا كره برق مقدار لازم را به هر كجا مأمور باشند مي فرستد و مي برد - اين ها همه اطلاعاتي است كه امام ششم از سرچشمه وحي و الهام گرفته و امروز علم آنها را ثابت نموده است.

اين اطلاعات وسيع كه امام ششم در ضمن آيات آسماني مانند لخلق السموات و الارض اكبر من خلق الناس و لكن الناس لا يعلمون.

مي فرمايد در آيه 44 سوره ي مؤمن اشاره به همه اين علوم كرده مي فرمايد قبول عمل مؤمن به شرط ايمان است و همه اين علوم براي تحكيم مباني توحيد افاضه شده كه خلق خدا در قدرت خدا توجه نمايند و او را بشناسند.


پاورقي

[1] امام الصادق آقاي مظفر ص 77 ج 1.

[2] تفسير طنطاوي.