در اسلام زيارت مؤمن در حيات و ممات مؤكد شده زيرا مؤمن يعني كسي كه روحش تربيت يافته باشد و چون روح باقي است حيات و ممات مؤمن مساوي است نهايت مآثر آن در شئون مختلف زندگي نشئه ي عالم مادي مختلف است همه دل ها و همه گوش ها و چشم ها از آن بهره مند نمي شوند به اصطلاح فقها گوش برزخي مي خواهد تا آن الحان و اصوات را بشنود و چشم پرورش يافته ربوبي مي خواهد تا آن محيط و مناظر و مرايا را ببيند و به اصطلاح امروز چون چشم و گوش و ساير حواس ما در اين محيط براي اين محيط خلق شده اند از اصوات و الحان كمتر از 13 و بيش از 30 درجه سرعت امواج حركت و نوسان و ارتعاش نمي توان استفاده كرد صداهاي كوتاه تر و بلندتر را نمي شنويم و محيط محدودي را مي توان با چشم ديد در يك مسافت معيني كه نزديك تر و دورتر از آن را با اين چشم نمي توانيم ديد و نوري هم كه در خارج بايد به نور داخلي كمك كند مؤثر است.

باري ارتباط با احياء و اموات درخور شرايطي است كه بايد متناسب با آن باشد علاقه روابط با ارواح اموات شرايطي خاص دارد كه اگر آن تربيت روحاني نباشد در اين نشئه امكان ارتباط نيست.

يكي از شرايط تربيت اعضاء و حواس عالم ناسوتي و ملكوتي زيارت اموات است كه در اسلام تأكيد شده در هر هفته اقلا يكبار زنده اي به ديدن ارواح و قبور مردگان خود بروند با آنها مأنوس و مألوف گردند تا از مزاياي تربيت نفساني و آشنائي به عالم ديگر بهره مند گردند.

حضرت پيغمبر صلي الله عليه و آله روزهاي دوشنبه و پنجشنبه به زيارت قبور گذشتگان مي رفت و با ارواح آنها مذاكره و مكالمه مي فرمود و از خداوند طلب مغفرت براي آنها مي فرمايد.

اميرالمؤمنين عليه السلام در قبرستان مي رفت و با ارواح مؤمنين و شهداي مجاهدين مأنوس مي گرديد و مي فرمود مي بينم آنها دسته دسته حلقه حلقه اطراف هم جمع هستند البته اين گفت وشنود اين ديدن در اختيار ما نيست آن نفس قدوسي و ملكوتي آن حضرت بود كه مي ديد و مي شنيد و مذاكره مي كرد.

در صورتي اين زيارت اموات اين قدر اهميت و ارزش داشته باشد به طريق اولي زيارت مؤمن حقيقي كه در درجه كمال ايمان و بلكه اميرمؤمنان و پيشواي متقيان بوده اند براي نيل به مراتب و مدارج تكاملي مؤثر و مفيدتر است و روي همين مباني زيارت پيغمبر و اميرالمؤمنين علي بن ابيطالب و ساير ائمه معصومين تأكيد شده است و آنها زيارت مراقد انبياء و اوصياء قبل را تأكيد و ترغيب نموده اند زيرا قلوب به زيارت آنها بيدار و زنده مي شود و به عوالم ديگر آشنا مي گردد - و آدم زنده را تشجيع براي سير و سغر عوالم ديگر مي فرمايد - و از همه اين ها گذشته زيارت انبياء و اولياء و ائمه معصومين از نظر شكر نعمت و تقدير و تعظيم از مشعلداري آنها تعظيم شعائر اسلامي است و اين تعظيم شعائر از تقوي و پرهيزكاري قلب است.

در زيارت قبور ائمه دو نوع زيارت هست يكي زيارت عمومي همه آنها كه روايات بسياري نقل شده يكي ثواب زيارت هر يك از آنها كه در فضل زيارت قبر مخصوص هر يك از ائمه نقل شده است.

در زيارت عمومي فرمودند: ان لكل امام عهدا في عنق اوليائه و شيعته و ان من تمام الوفاء بالعهد زيارة قبورهم فمن زارهم رغبة في زيارتهم و تصديقا بما رغبوا فيه كان ائمتهم شفعاءهم يوم القيمة

براي هر امامي عهدي در گردن دوستان آنها هست و از شرايط اتمام وفا به عهد زيارت قبور آنها است هر كس قبور آنها را زيارت كند و اعتراف به مقام امامت آنها داشته باشد ائمه آنها در روز قيامت شفيع آنها خواهند بود.

و اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود اتموا برسول الله (ص) اذا خرجتم الي بيت الله الحرام فان تركه جفاءا لله و بذلك امرتم و اتموا بالقبور التي الزمكم الله حقها و زيارتها و اطلبوا الرزق عندنا

فرمود هر وقت به حج خانه خدا رفتيد عمل خود را به زيارت پيغمبر خدا تمام كنيد كه پيغمبر صلي الله عليه و آله فرمود قبور را زيارت كنيد و رزق خود را بالاي سر قبور از خدا طلب نمائيد و حضرت امام صادق فرمود: من زار اماما مفترض الطاعة و صلي عنده اربع ركعات كتب الله له حجة و عمرة

هر كس امامي را زيارت كند و او را امام واجب الطاعه بداند و چهار ركعت نماز كنار قبر او بخواند خداوند ثواب يك حج و عمره در نامه ي عمل او محسوب مي نمايد و اخبار صادق آل محمد درباره زيارت قبور ائمه زياد است.

اما زيارت خود امام ششم اين است كه فرمود من زارني غفرت له ذنوبه و لم يمت فقيرا هر كس مرا زيارت كند خداوند گناهان او را بيامرزد و هرگز فقير نميرد.

امام حسن عسكري عليه السلام فرمود: من زار جعفرا او اباه لم تشتك عينه و لم يصبه سقم ولم يمت مبتلي [1] .