كه اين علم براي استخراج اوضاع و صور و تسهيل امورات اقتصادي و سياسي و علمي به كار مي رود و آن به طريقي است كه كلمات را مي شكنند و هر حرفي را به جاي حرفي ديگر مي گذارند معكوسا يا متوسط يا منحرف به تقدم و تأخر به طور افقي يا عمودي يا مورب و منحرف، گاهي حروفي از جهت ارقام عددي ضرب در صورت ديگر همان حروف مي كنند و حاصل عدد صور ممكنه از تبادل حروف را استخراج مي نمايند و بدين ترتيب دو حرف دو صورت و سه حرف شش صورت و چهار حرف بيست و چهار صورت پيدا مي كند.

مثال: لفظ كلمه:

(ك ل م ه) در تقدم و تأخر - افقي و عمودي و مورب 24 صورت مي توان داد و از اين علم در جفر و اوفاق استفاده مي كنند و مطالب بسياري استخراج مي نمايند.