امام صادق از مدرسه شروع كرد


بدون ترديد اصلاحات اساسي را بايد از مدرسه شروع كرد!! زيرا روش پرورش جسم و جسد، روح و روان را بايد در مدرسه از كودكي در سايه علم و كمال آموخت - چه رشد و رقاء از اين نقطه بنيان مي گيرد و از اين زمينه سرچشمه حيات آن شروع مي شود - نهال بارور وجود و شخصيت بشر از همين جا پرورش مي يابد.

به همين جهت سياستمداران جهان معتقد شده اند كه بايد از راه - حروف الفباء و مستعمل وارد يك محيط شده و مردم آن محيط را تحت استعمار و استثمار قرار داد - اين آخرين مرحله استفاده از سياست مدرسه است كه از آغاز شروع مي گردد.

حضرت امام جعفر صادق عليه السلام كه از مكتب شديدالقواي وحي سرچشمه گرفته بود مي دانست كه بايد روش پرورش اسلام را از مدرسه شروع كرد و در مغز مردم اساس تعليم و تربيت را تلقين و تزريق نمود.

روش پرورش هدايت افكاري كه حضرت امام ششم شروع كرد چنان آهنين و محكم و متقن و استوار بود كه هنوز جهان علم و تربيت به آن آموزش افتخار مي نمايد.

حضرت امام صادق عليه السلام براي آن كه مي دانست دنياي بشريت به اوج كمال مي رسد و به فضا مي رود و نيروهاي جوي را تسخير مي نمايد برنامه مدرسه جعفري را چنان منظم تدريس و تعليم فرمود كه طرز تفكر امروز دنياي متمدن و مترقي را در آن متضمن گرديده و از آينده دوري خبر داده است.

در اين مدرسه علومي كه امروز مورد توجه جهان دانش است به ترتيب و تعليم شده است حروف الفباء و ادب و آداب و ادبيات و اقسام تنظيم حروف الفباء و آثار آن حروف و پيدايش علوم از تنسيق اين حروف و ارتباط آن با اعداد و انطباق آن با علوم و معاني و تقسيم علم به ماده و معني و طبيعي، رياضي، الهي و حاصل همه علوم براي تحكيم مباني توحيد و روش مهذب نفساني براي تكامل روحاني از مميزات خاصه مدرسه جعفري مي باشد.

ما مقيد شديم كه اين برنامه 12 قرن پيش را كه امروز مورد عمل و متداول است نقل كنيم و به جهان علم و ادب بگوئيم در مدرسه جعفري علم و فني فروگذار نشده كه تدريس نشده باشد.

علومي كه در دنياي متمدن كهنسال قديم بوده و علومي كه در جهان مترقي آينده معمول است و متداول مي گردد از مواد برنامه مدرسه جعفري خارج نبوده و نيست با اين تفاوت كه امام صادق عليه السلام به سنت ربوبي كه در قرآن از منابع علم و فضل و كمال و حقيقت فقط به اجمال اشاره فرموده به همان سنت علوم جهاني را به اجمال تعريف و توصيف فرموده و تجزيه و تحليل آن را به حيز و قوه فهم و ادراك دانشمندان اعصار نسل آينده گذاشته تا به تناسب شرايط زمان و مكان، سلاح و تجهيزاتي كه براي هر عصر ميسر مي شود آن علوم را تجزيه و تحليل نمايند براي حل و هضم مطلب بهتر است كه به اين مثال موضوع را روشن نمائيم.

علم كيميا كه در عرف صدر اسلام عبارت از فيزيك و شيمي و مكانيك بوده در هر عصري يك نوع عمل و تجزيه و تحليل مي شده و از آن براي عظمت آفرينش و قدرت صنعت و ارائه تمدن و ترقي ملي افتخار و مباهات مي كردند و آثار ملي و صنايع ظريفه و باقيمانده ساختمان ها، ظروف، سلاح و تجهيزات زندگي كه در كتب ضبط و ثبت شده نمونه بارز اين حقيقت است مثلا باقيمانده ستون هاي كاخ هاي عمالقه بعلبك هفت فرسنگي لبنان در كشور شامات و يا خرابه هاي تخت جميشد در ايران - يا مسجد اقصي كه پي ريزي آن با فلز گداخته ريخته شده و همچنين آثار و علائم ديگري كه در علوم اجتماعي ملل گذشته ديده مي شود مانند قاليچه سليمان كه مركب سواري او بود يا طيران مأمون عباسي به وسيله مرغ هوائي كه نمونه امكان صنايع كنوني را نشان مي دهد، شايد فردا نيز قدرت صنعتي در فضا و تسخير كرات جوي نيز امكان پيدا كند و همه اين موفقيت ها در سايه عمل به علوم مكانيكي بوده كه امام صادق عليه السلام به مسلمين آموخت و طرز تفكر فكري آنها را عوض كرد يك حركت فكري به وجود آورد، طلا ساختن، تبديل نيرو به حركت و فلز به فلز ديگر، يا عنصري به عنصر همه روي اساس متقن اين علم بوده كه هر روزي به صورتي از آن استفاده مي شده است.

خلاصه سخن اين است كه مباني همه علوم در اسلام تدريس شده و مفتاح عمل به دست مسلمين داده شده و قرن ها از آن استفاده مي كردند و در سه قرن اخير ملل غربي از مسلمين اصول علمي را فراگرفتند و به عمل گذاشتند و به ترقي كنوني نائل شدند.