بازگشت

شاگردان جابر بن حيان


جابر بن حيان در سايه تعليمات عاليه امام صادق عليه السلام و فراست و روحانيت و سيادت آن حضرت و استعداد و صداقت خويش شهرت جهاني گرفت و كساني كه براي استفاده و استفاضه از مكتب جعفري شد رحال مي كردند و جابر را با اين قدرت علمي وحدت ذهن و شدت ذكاء كه در كمتر كسي جمع مي شود مگر آنكه نبوغ او را مسلم سازد مي ديدند و ذوق فني و علمي مي داشتند از جابر استفاده مي كردند مخصوصا پس از حضرت صادق عليه السلام كه جابر تا مدت 12 سال پس از امام صادق عليه السلام مي زيسته و منزلش مهبط فضلاي علم و دانش بوده است.

ابن نديم مي نويسد بسياري از محضر جابر بهره مند شدند كه از آن جمله است خرقي و او كسي است كه سكه خرقي در مدينه نسبت به او داده شده و ابن عياض مصري اخميعي زكرياي رازي در كتاب اسامي مؤلفين در صنعت كيميا مي نويسد قال استادنا ابوموسي جابر بن حيان

و ترديدي نيست كه رازي شاگرد مستقيم و بلاواسطه جابر نبود زيرا او در اوايل قرن سوم مي زيسته و جابر در سال 160 وفات كرده پس جابر را به نام استاد در تأليف و آثار ياد نموده.

حاجي خليفه هم در كشف الظنون تصريح نموده كه پس از جابر بن حيان حكماء اسلام مثل سلمة بن احمد مجريطي و ابي بكر رازي و ابي الاصبع ابن تمام عراقي و طغرائي و صادق بن محمد بن اميل تميمي و ابي الحسن صاحب الشذور كه هر يك از آنها در اين فن در نهايت جد و جهد و كوشش بذل سعي نمودند و شهرت يافتند و متأخر از همه آنها جلدكي مي باشد.

جلدكي ايدمر بن علي الجلدكي يا جلدقي متوفي 762 هجري اهل صناعت كيميابوده و كتاب المكتب في صناعة الذهب نوشته ديگري شرح بر آن به نام نهاية الطلب في شرح المكتب نوشته كه نام مؤلف در متن كتاب نيست؟

شكي نيست كه دانشمندي چون جابر بن حيان كه در علوم طبيعي و رياضي و مكانيك اولين مؤلف و متخصص عصر بوده مورد توجه دانشمندان مردم جهان بوده و از اطراف براي بهره برداري از محضر او خدمتش مي رسيدند و از دانش و بينش او بهره مند مي شدند.

جابر در زمان خودش بهترين وسايل ممكنه عصر را براي شيمي و فيزيك داشت مضافا به ايماني كه دارا بود.