مرکز پاسخگويي: دفتر تبليغات اسلامي
موضوع اصلي: اجتماعي و فرهنگي
موضوع فرعي: وسواس در عبادت
چرا زماني كه انسان در مسير عبادت قرار دارد، به جاي اين كه حالت معنوي او تقويت شود، بيشتر وسواسي مي شود و در وضو و نماز شك او زياد مي شود؟


پاسخ:
در روايات تصريح شده كه وسواس يك عمل شيطاني است. راوي مي گويد: در خدمت امام صادق(ع) از شخصي كه در وضو و نماز مبتلاي به وسواس بود، نام بردم و گفتم: او شخص عاقلي است. حضرت فرمود: چگونه عاقلي است كه از شيطان اطاعت مي كند؟! عرض كردم: چگونه از شيطان اطاعت مي كند؟ فرمود: از خودش سؤال كن و بپرس كه حالت وسواس از كجا و از چه چيز مي باشد؟ منشأ آن چيست؟ خواهد گفت: اين حالت و رويه از شيطان است.[12]
در روايت ديگر آمده است: شيطانِ خبيث را به خود عادت ندهيد، چون آن خبيث به آن چه عادت داده شد، معتاد مي شود و تنها هدف و خواستة او اين است كه اطاعتش كنند.[13]
حضرت امام خميني وسواس را از القائات شيطان مي داند و مي گويد: اين خطرات از عمل ابليس است كه اعمال ما را باطل و دل ما را از حق تعالي منصرف مي كند و شايد به اين وسوسه در عمل قانع نشود و شاهكار خود را به كار بَرَد و وسوسه در عقايد و ديانت در شما ايجاد كند.[14]
از آن جايي كه نماز معراج مؤمن و وسيلة تقرب به پروردگار است و در حقيقت معبوديت و بندگي خداوند در نماز تجلي مي كند، شيطان از راه وسوسه وارد مي شود تا اين عبادت بزرگ را در ذائقة انسان تلخ و ناخوشايند جلوه دهد، تا بهرة او از نماز به حداقل برسد.
براي رهايي از اين امر، بايد به رغم وسوسة شيطان، بر خلاف خواسته اش عمل كنيد. مطمئن باشيد با بي اعتنايي و مخالفت، طمع شيطان از شما بريده مي شود.
امام صادق(ع) مي فرمايد: شخصي خدمت رسول خدا(ص) رسيد و گفت: به شما از آن چه به من القا مي شود از وسوسه در نمازم شكايت مي كنم. حتي نمي دانم چقدر نماز كردم، زياد يا كم؟ فرمود: وقتي داخل نماز شدي، با انگشت سبابه دست راستت را به ران پاي چپ بزن و بگو: بسم الله و بالله توكّلتُ علي الله أعوذ بالله السميع العليم من الشيطان الرّجيم. كه با اين جمله او را دور و طرد كني.[15]