مرکز پاسخگويي: مؤسسه پيوند با امام
موضوع اصلي: امامت و تشيع
موضوع فرعي: مهريه زن
فلسفة مهريه زن چيست؟ به فرمايش امام صادق"ع" تنها هديه وتحفه اي است كه از جانب مرد به زن خويش؛ مگر اين تنها مرد است كه به خوشي مي رسد؟ زن هم لذت مي برد ومرد مسؤوليت سنگيني نسبت به زن دارد. و دررابطه با مقاربت اين مرد است كه بيشتر متضرر مي شود چرا كه هر قطره مني مرد Kcal 500(كيلوكالري) انرژي دارد.
پاسخ:
درخصوص سؤالي كه فرموديد بحمدا...كتب ومقالات زيادي چاپ وانتشار يافته است، كه يكي ا زنمونه هاي آن كتاب با ارزش نظام حقوق زن دراسلام، تأليف استاد شهيد مرتضي مطهري،مي باشد كه ما دراينجا به طور اختصار به بعضي از موارد كه دراين كتاب آمده اشاره خواهيم كرد :
درمورد علت وفلسفه اصلي پيدايش مهر بايد بگوييم كه مهر، ازآنجا پيداشده كه قانون خلقت درروابط دو جنس، بعهدة هر يك ازآنها نقش جداگانه اي گذاشته است. مهر از احساسات رقيق وعطوفت آميز مرد ناشي شده نه از احساسات خشن ومالكانة او، آنچه از ناحية زن دراين امر دخالت داشته،حس خودداري مخصوص او بوده نه ضعف وبياراده بودن او، مهر، تدبيري است از ناحيه قانون خلقت براي بالابردن ارزش زن وقرار دادن اودرسطح عاليتري، مهر به زن شخصيت مي دهد. ارزش معنوي مهربراي زن بيش از ارزش مادي آن است.
پديد آمدن مهر، تدبير ماهرانه اي است كه درمتن خلقت وآفرينش براي تعديل روابط زن ومرد وپيوند آنها به يكديگر به كار رفته است.
مهر ازآنجا پيدا شده كه درمتن خلقت نقش هر يك از زن ومرد درمسأله عشق مغاير نقش ديگري است، عرفا اين قانون را به سراسرهستي سرايت مي دهند ومي گويند قانون عشق وجذب وانجزاب بر سراسر موجودات ومخلوقات حكومت مي كند.
نوع احساسات زن ومرد نسبت به يكديگر يك جور نيست،قانون خلقت،جمال وغرورو بينيازي را درزن، ونيازمندي وطلب وعشق وتغزل را در مرد قرار داده است.ضعف زن درمقابل نيرومندي بدني به همين وسيله تعديل شده است وهمين جهت موجب
شده كه همواره مرد از زن خواستگاي كرده است.
و مهر، با حيا وعفاف زن يك ريشه دارد زن با الهام فطري دريافته است كه عزت واحترام او به اين است كه خود را رايگاندراختيار مرد قرار ندهد وبه اصطلاح شيرين بفروشد.
زن درمرد تأثير فراوان داشته،تأثير زن درمرد از تأثير مرد درزن بيشتر بوده است، مرد، بسياري از هنرنمائي ها، شجاعتها ودلاوري ها ونبوغ ها و شخصيت هاي خود را مديون زن وخودداري هاي ظريفانة زن است، مديون حيا وعفاف زن است، مديون شيرين فروشي زن است.
همان قدرت زنانه كه توانسته در طول تاريخ، شخصيت خود را حفظ كند وبه دنبال مرد نرود و مرد را به عنون خواستگار به آستان خود بكاشند، مردان را به رقابت و جنگ با يكديگر دربارة خود وادارد وآنها را تا سرحد كشته شدن ببرد، حيا وعفاف را شعار خود قرار دهد، بدن خود را ا زچشم مردم مستور نگهدارد وخود را موجودي اسرارآميز جلوه دهد،الهام بخش مرد وخالق عشق او باشد، هنر آموز وشجاعت بخش ونبوغ آفرين او واقع شود و...همان قدرت مي توانسته مرد را وادار كند كه هنگام ازدواج عطيه اي به نام ''مهريه'' تقديم اوكند.
مهر، ماده اي است كه از يك آئين نامةكلي كه طرح آن درمتن خلقت ريخته شده وبا دست فطرت تهيه شده است.قرآن كريم، مهر را به حالت فطري آن برگردانيده است وبا لطافت وظرافت بي نظيري مي گويد : ''وآتوا النساء صدقاتهن نحله'' (يعني كابين زنان را كه به خود آنها تعلق دارد]نه به پدران يا برادران آنها[ و عطيه وپيشكشي است از جانب شما به آنها،بخودشان بدهيد.)،قرآن كريم در اين يك جمله كوتاه به سه نكته اساسي اشاره كرده است، نكته اول اين كه به نام صدقه(ضم دال) يادكرده است نه با نام مهر، صدقه از ماده صدق است وبدان جهت به مهر،صداق يا صدقه گفته مي شود كه نشانه راستين بودن علاقة مرد است، نكته دوم اين كه با ملحق كردن ضمير ''هن'' به اين كلمه مي خواهد بفرمايد كه مهريه به خود زن تعلق دارد نه پدر ومادر،مهر، مزد بزرگ كردن وشيردادن و نان دادن به او نيست، نكته سوم اين كه با كلمه نحله كاملاً تصريح مي كند كه مهر، هيچ عنواني جز عنوان تقديمي و پيشكشي وعطيه وهديه ندارد.
توصيه مي كنيم كتاب بسيار با ارزش استاد شهيد مرتضي مطهري تحت عنوان نظام حقوق زن دراسلام كه در دوران رژيم گذشته در پاسخ به انتقادات آن دوران در مجله زن روز چاپ ومنتشر گرديده مطالعه بفرماييد.