مرکز پاسخگويي: تبيان
موضوع اصلي: عمومي
موضوع فرعي: دانشمدان
چرا نظر دانشمنداني را كه معتقد به وجدان و فطرت هستند بايد پذيرفت؟

پاسخ:
در پذيرش يك حقيقت اجباري در كار نيست. اما نظر اين دانشمندان بر دلايل متنوعي استوار است كه به دو دليل اشاره مي شود.
1 - دليل عقلي و شهودي، ما انسانها، صرف نظر از نژاد، جغرافيا و جنس، در خويشتن فطرت و ساختاري را مي يابيم كه ميل و كشش به سوي خدا و پرستش دارد چنانكه امام صادق((عليه السلام))به آن شخص كه ترديد داشت فرمودند هنگامي كه در كشتي نشسته اي و خطر غرق پيش آيد كه هيچ راه نجاتي نباشد، آيا در خويش اميدي حس مي كني؟ گفت آري! امام فرمودند همان خداست و اين گرايش به غيب و راضي نشدن به محسوسات، شاهد فطرت خدا خواهي و توحيد است وجدان نيز كه روشن تر است همان احساسي كه از خوبي و سرور و از بدي ملول مي گردد و آدمي را محاكم مي نمايد و به قول علي((عليه السلام))تنها محكمه ايست كه احتياج به قاضي ندارد.
2 - دليل نقلي و قرآني و روايات
يا حديثي كه مي فرمايد همه آدمها بر فطرت توحيدي زاده مي شوند ولي بعداً پدر و مادر او را (براثر تربيت) يهودي و يا مسيحي و يا زرتشتي مي نمايند(2)در ضمن استدلال كساني كه انسان را محصول محيط و تابع عادات و رسوم مي دانند نيز ناتمام است چون اينها حداكثر مؤثر هستند نه حاكم بر انسان زيرا مي بينيم در يك محيط افراد گوناگوني بر انگيخته مي شوند و بسياري بر وضعيت محيط و آداب رسوم جامعه خويش بر مي آشوبند و راه ديگري را انتخاب مي كنند.

***
پاورقي:
1 - آيه 30، سوره روم
2 - سفينة البحار در بحار الانوار جلد3 ص 277 جلد 27 ص 135 رواياتي موجود است.