مرکز پاسخگويي: تبيان
موضوع اصلي: عمومي
موضوع فرعي: چشم
آيا چشم زخم جنبه علمي و شرعي دارد؟ در زمان ايمه ( ع ) هم وجود داشته است ؟درمان چشم زخم چگونه است ؟

پاسخ:
چشم زخم وچشم زدن در روايات متعددي آمده است و از نظر شرعي ثابت است . ازپيامبر اكرم ( ص ) و حضرت رضا ( ع ) نقل شده است كه مي فرمايند : ( ( چشم زخم حق بوده و داراي واقعيت است ) ) . امام صادق ( ع ) نيز مي فرمايد : ( ( براي در امان ماندن از آن سه مرتبه بگو : ( ( ماشاالله لا قوه الا بالله العلي العظيم ) ) . در تفسير آيه شريفه سوره يوسف كه حضرت يعقوب به يازده فرزندش توصيه مي كند كه از يك دروازه وارد شهر مصر نشويد، برخي ازمفسران گفته اند : علت اين توصيه در امان ماندن از چشم زخم ديگران بوده است . از نظر علمي برخي از دانشمندان چشم زخم را تاكيد نموده اند؛ ولي توجيه علمي معتبري براي آن ذكر نكرده اند و اين مساله همچنان در هاله اي از ابهام و شگفتي باقي مانده است . بوعلي سينا در كتاب ( ( اشارات ) ) مي گويد : براي بعضي از نفوس تاثيراتي در خارج از بدن خودشان هست ، به يك نحوارتباط روحاني مثل ارتباط نفس به بدن . برخي ديگر گفته اند : تشعشعاتي به صورت موج ازچشم شخص بيرون مي آيد و در طرف مقابل اثر مي گذارد.گفتني است كه اين نظريات در مجامع علمي ثابت نشده و چيزي كه هست بسياري از دانشمندان اقرار و اعتراف به وجود چيزي به عنوان چشم زخم دارند .البته تجربه براي اثبات آن كافي است ولو وجه علمي آن معلوم نباشد.اما جهت محفوظ ماندن از چشم زخم غير از گفتن سه مرتبه ( ( ماشاالله لا قوه الا بالله العلي العظيم ) ) ، خواندن معوذتين ( قل اعوذ برب الفلق و قل اعوذبرب الناس ) و خواندن آيه ( ( و ان يكاد ) ) نيز در روايات آمده است و همين طوراگر انسان از چيزي يا كسي تعجب كند و در چشمش بزرگ جلوه كند، جهت محفوظ ماندن آن چيز يا شخص ، بهتر است ( ( الله اكبر ) ) و يا ( ( ماشاالله لا قوه الابالله العلي العظيم ) ) و يا ذكر خداوند را به هر شكلي بگويد .در موردچيزهايي كه برخي جهت محفوظ ماندن از چشم زخم به همراه خود دارند،گفتني است كه اگر آيه يا دعاي معتبري باشد، اشكالي ندارد .اما براي چيزهاي ديگر دليلي نداريم . در مورد اسفند ( اسپند ) در روايات آمده است كه شياطين را دور مي كند ( چون ضدعفوني كننده خوبي است و در اخبار ازعناصر مضر گاهي به شيطان تعبير شده است ) . دود آن و خودآن اگر در خانه باشد، باعث محفوظ ماندن خانه و اهل آن از شياطين است و براي چشم زخم بي تاثير نيست ، ( بحارالانوار، ح 62، ص 233 ) . ;