مرکز پاسخگويي: مركز فرهنگي نهاد رهبري در دانشگاه ها
موضوع اصلي: قرآن
موضوع فرعي: علم جفرو ابجد
لطفا در مورد علم جفر و ابجد كه منتسب به ائمه است توضيح دهيد؟
پاسخ:
جفر علمي است كه به وسيله آن حوادث جهان تا هنگام انقراض آن شناخته مي شود. اين دانش در اختيار اميرالمؤمنين و امامان معصوم - عليهم السلام- بوده و دانشمندان مغرب زمين آن را منسوب به اهل بيت(ع) مي دانند. علامه دهخدا گويد: «در كتاب كشاف اصطلاحات الفنون آمده است: علم جفر و جامعه دو موضوعي است كه اميرالمومنين(ع) آن را به روش حروف در دو كتاب تدوين نمودند و حوادث جهان را تا انقراض عالم آوردند و مسلما امامان معصوم(ع) بعد از آن بزرگوار از اين دانش اطلاع داشته اند و مسائل مربوط به آينده را از آن استخراج مي كردند. آنچه را امام هشتم(ع) در جواب مأمون از جهت قبولي ولايت عهدي فرمودند: كه من اين تكليف را كه بعد از تو جانشين و خليفه باشم مي پذيرم وليكن اين امر تحقق پيدا نخواهد كرد؛ يعني قبل از آن من از دنيا خواهم رفت. سيد سند اين پيشگويي را منتسب به علم جفر و جامع مي داند، { (لغت نامه دهخدا ج 5 ص 6852) }. امام صادق(ع) نيز فرمود: { ان عندنا الجفر الاحمر و الابيض و مصحف فاطمه(س) و عندنا الجامعه فيها جميع ما تحتاج الناس اليه... }، { (بحار الانوار ج 26 ص 18 - ارشاد شيخ مفيد ص 257 احتجاج طبرسي ج 2 ص 132) }. در رابطه با ميزان صحت اين علم طبيعي است كه اصول بنيادين آن كه در اختيار معصومين است قطعي و مصون از خطاست. اما همين كه از آن دايره خارج شود و جنبه آموزشي پيدا كند - به فرض امكان - مانند ديگر علوم ظني خواهد بود. پايه هاي اين دانش بر نوعي رياضيات پيچيده استوار است. البته پيگيري آن را به شما توصيه نمي كنيم ولي مي توانيد در منابع زير، اطلاعاتي در مورد آن تحصيل كنيد: 1- نفايس الفنون، شمس الدين آملي 2- سرمايه سخنوران، ج 1، مقدم 3- گلزار اكبري، نهاوندي 4- انواع و اشكال شناخت، آل اسحاق