مرکز پاسخگويي: مركز فرهنگي نهاد رهبري در دانشگاه ها
موضوع اصلي: اديان و مكاتب
موضوع فرعي: رابطه اموات با خويشاوندان
آيا اموات به خانواده خويش در دنيا سرمي زنند و چه توقعي از آنها دارند؟
پاسخ:
كي از ويژگي هاي عالم برزخ همين است كه ميت تا هنگامي كه در برزخ بسر مي برد. به كلي از دنيا بريده نمي شود بلكه گاه گاهي با آن ارتباط برقرار مي كند و در روايات به اين مسأله تصريح شده چنان كه مرحوم كليني در كافي (ج 3، ص 230). بابي با عنوان «ان الميت يزور اهله» مطرح كرده و رواياتي نيز نقل كرده است. از آن روايات معلوم مي شود كه مردگان اعم از افراد با ايمان و حتي افراد بي ايمان نيز گاه گاهي به ديدار خانواده خود مي آيند. در اين كه هر چند وقت يك بار به ديدار آنها مي آيند طبق روايت بستگي به مقام و منزلت شخص ميت دارد. امام صادق(ع) مي فرمايد: { ان المؤمن ليزور اهله فيري ما يحب و يستر عنه ما يكره و ان الكافر ليزور اهله فيري ما يكره و يستر عنه ما يحب }{ ؛ ميت مؤمن هر آينه به ديدار خانواده اش مي آيد پس هر چه را كه خوشايند باشد مي بيند و آنچه را كه خوشايند نباشد از او پوشيده مي شود و كافر نيز به ديدن خانواده خود مي آيد پس مي بيند هر آنچه را كه ناخوشايند است و هر چه پسنديده و خوب باشد از او پوشيده مي شود }. در روايات آمده است كه معمولاً روزهاي جمعه و به شكل پرنده اي به ديدار خانواده خود مي آيند، { (همان، ح 5) }. اما اين كه از خانواده و بازماندگان توقع و انتظار دارند، آري چنين است. چنان كه پيامبر اكرم(ص) فرموده اند: { ان ارواح المؤمنين تأتي كل جمعة الي السماء الدنيا بعذاء دورهم و بيوتهم ينادي كل واحد منهم بصوت حزين باكين: يا اهلي و يا ولدي و يا ابي و يا امي و اقربائي اعطفوا علينا يرحمكم اللَّه... اعطفوا علينا بدرهم او برغيف او بكسوة يكسوكم اللَّه من لباسي الجنه... }{ ؛ ارواح مؤمنان هر شب جمعه به آسمان دنيا مي آيند و روبروي خانه ها ميايستند و هر يك با آواي حزين در حالي كه مي گريد مي گويد اي كسان من اي فرزندانم، پدرم، مادرم، نزديكانم به ما عطوفت كنيد. خداي شما را بيامرزد... با درهم پولي يا گرده ناني و يا لباسي در حق ما رحم كنيد كه خدا به شما از لباس هاي بهشتي بپوشاند }. در روايات زيادي به مردم سفارش شده كه مردگان را فراموش نكنند. چنان كه پيامبر اكرم(ص) مي فرمايد: { لا تنسوا موتاكم في قبورهم و موتاكم يرجون احسانكم و موتاكم محبوسون يرغبون في اعمالكم البر و هم لايقدرون. اهدوا الي موتاكم الصدقة والدعا }{ ؛ مردگان خود را در قبرهايشان فراموش نكنيد و آنها اميد به احسان شما دارند و مردگان شما محبوسند رغبت و ميل در كارهاي نيك شما دارند و خود قدرت بر انجام آن ندارند. براي مردگان خود صدقه و دعا هديه كنيد }، { (آثارالصادقين، ج 21، ص 274) }. براي آگاهي بيشتر ر.ك: 1- منازل الاخره،شيخ عباس قمي 2- حيات پس از مرگ،علي محمد اسدي