صراط يعني راه روشن، و مستقيم به معناي چيزي است كه بخواهد روي پاي خود بايستد. يا قابل تغيير و تخلف نباشد.
پس صراط مستقيم يعني صراطي كه در هدايت مردم و رساندن آنها به سوي هدف و مقصدشان، تخلف نكند، و صد در صد نتيجه بخش باشد. در روايات اهل بيت و كلام مفسران، صراط مستقيم به اسلام، قرآن، پيامبر(ص) و امامان: و يا آيين الله تفسير شده است كه بازگشت به همين معنا دارد، براي نمونه در روايتي از امام صادق است كه فرمود: صراط مستقيم، طريق به سوي معرفت خدا و دو صراط است: يكي صراط در دنيا و ديگري در آخرت; امّا صراط در دنيا امامي است كه اطاعتش بر آفريدگان واجب شده، و صراط در آخرت، پلي بر روي جهنم است. هر كسي در اين جهان از امام بر حق پيروي نمايد و از راهنمايي هاي او بهره مند شود، از روي پلي كه بر روي جهنم زده شده است به راحتي عبور مينمايد و هر كه از امام بر حق پيروي نكند، از روي پل به جهنم سقوط ميكند.
درخواست صراط مستقيم از طرف مؤمنان به اين معناست كه هر چند ممكن است فردي در اين شرايط مؤمن باشد، ولي هر لحظه با تغيير عوامل و شرايط ممكن است اين نعمت از او سلب، و از صراط مستقيم خارج و به گمراهي كشيده شود; لذا در اين درخواست از خداوند ميخواهد كه او را در اين راه ثابت قدم نگه دارد. بنابراين، اهْدِنَا الصِّرَ َطَ الْمُسْتَقِيم گفتن مؤمنان، تحصيل حاصل نخواهد بود.
چنان كه در روايتي حضرت علي در تفسير اهْدِنَا الصِّرَ َطَ الْمُسْتَقِيم ميفرمايد: يعني توفيقي كه در گذشته به ما دادي تا بر صراط مستقيم باشيم و تو را اطاعت كنيم، در آينده نيز براي ما پايدار بدار.(ر.ك: معاني الاخبار، شيخ صدوق;، ص 33، انتشارات جامعه مدرسين.)