مرکز پاسخگويي: فرهنگ ومعارف قرآن
موضوع اصلي: قرآن
موضوع فرعي: هديه دادن در قرآن
در مورد هديه دادن و هديه گرفتن در قرآن، چه مطالبي آمده است؟


پاسخ:
واژة هديه در دو آية 35 و 36 سورة نمل آمده است. در اين آيه، به هديه اي كه ملكه سبا بلقيس براي حضرت سليمان فرستاد، اشاره شده است: و انّي مُرسلة اليهم بهديّةٍ فناظرة بِمَ يرجع المرسلون همانا من ارسال ميكنم، به سوي آنان هديه اي، و منتظر ميمانم. تا فرستادگان من برگردند. بديهي است اگر سليمان هدايا را بپذيرد، معلوم ميشود اهل دنيا است، ولي اگر رد كند، معلوم ميشود پيامبري از پيامبران الهي است.
احاديث فراواني از معصومين: دربارة هديه آمده است. آن بزرگواران، پيروان خود را به هديه دادن به ديگران، تشويق كردهاند.
امام صادق ميفرمايد: هديه بدهيد، تا بدين وسيله، دوستي و محبّت بين شما ايجاد شده، و كنيه و عداوت از بين شما زايل گردد.(بحارالانوار، مرحوم مجلسي (ره)، ج 75، ص 44.)
رسول خدا ميفرمايد: از اكرام و تجليل مسلمان از برادر مسلمان خود اين است كه هدية او را قبول كند، و او نيز متقابلاً هديه و تحفه اي به سوي او ارسال دارد.(ميزان الحكمه، محمد محمدي ري شهري، ج 10، ص 342.)
در پايان لازم است، به دو جهت توجّه شود:
الف ـ قبول هديه از هركس و نيز دادن آن به هر فردي جايز نيست. قاضيان، و كارگزاران مملكت، حق ندارند هديه هر فردي را بپذيرند، زيرا چه بسا فرد، با دادن هديه، در انتظار گرفتن امتيازي از آن فرد باشد; بديهي است اگر قاضي هديه را بپذيرد و قضاوتي پيش آيد، مايل است به نفع آن فرد قضاوت كند.
ب ـ هديه، تنها كالاي دنيوي و زينت مادّي نيست، بلكه بهترين هديه يك فرد مسلمان به برادر ديني، فراهم كردن وسيله هدايت و سعادت و كمال روحي اوست. رسول خدا9 ميفرمايد: به برادر ديني خود، هديهاي بهتر و افضل تر از كلمه حكيمانه كه در اثر آن هدايت شود و از كارهاي بد اجتناب كند داده نشده است.(ميزان الحكمه، محمد محمدي ري شهري، ج 10، ص 343.)
همچنين حضرت علي (ع) ميفرمايد: بهترين و نيكوترين هديه، موعظه است.(غررالحكم، ج 2، ص 770، فصل 81.)