پرسمان

زيرا زمان امام صادق(ع) زماني بود كه برخورد افكار و آراء و جنگ عقايد شروع شده بود و ضرورت ايجاب مي‎كرد كه امام كوشش خود را در اين صحنه و اين جبهه قرار دهد. هميشه بايد در اين‎گونه امور به اثر كار توجه داشت. سيدالشهداء(ع) دانست كه شهادتش اثر مفيد دارد، قيام كرد و شهيد شد و اثرش هنوز هم باقي است. امام صادق(ع) فرصت را براي تعليم و تأسيس كانون علمي مناسب ديد، به اين كار همت گماشت. بغداد كه كانون جنبش علمي اسلامي صدر اسلام است در زمان امام صادق(ع) بنا شد. اثر امام صادق(ع) است كه مي‎بينيم شيعه، در ساير فرق، در علوم اسلامي پيشقدم و مؤسس شد و يا لا اقل دوش به دوش ديگران حركت كرد و در همة رشته‎ها از ادب و تفسير و فقه و كلام و فلسفه و عرفان و نجوم و رياضي و تاريخ و جغرافي كتابها نوشت و رجال بزرگ بيرون داد، عالي‎ترين و نفيس‎ترين آثار علمي را به جهان تحويل داد. اگر امروز مي‎بينيم اصلاح طلباني به رسميت مذهب شيعه ـ بعد از هزار سال ـ اقرار و اعتراف مي‎كنند به خاطر اين است كه شيعه يك مكتب واقعي اسلامي است و آثار شيعي در هر رشته نشان مي‎دهد كه ديگر نمي‎توان اتهامات سياسي به آن بست. اين اثار مولود ايمان و عقيده است؛ سياست نمي‎تواند اينچنين فقه يا اخلاق يا فلسفه و عرفان يا تفسير و حديثي به وجود آورد. رسميت امروز شيعه معلول طرز كار و عمل آن روز امام صادق(ع) است.