به طور خلاصه بايد بگوييم اساساً سوره حمد با سورههاي ديگر قرآن فرق روشني دارد. به خاطر اين كه سورههايديگر همه از زبان خداست ولي اين سوره از زبان بندگان است. بنده با خواندن سورة حمد احساس ميكند كه به خدا نزديكميشود و با خدا مناجات ميكند و پيداست كه اثر تربيتي آن بسيار است. امام صادق(ع) ميفرمايد: «در دو مورد ابليس بهشدت ناراحت شد: 1. هنگام بعثت پيامبر(ص)؛ 2. هنگام نزول سورة حمد».
اين سوره از دو بخش تركيب يافته و جامع حمد و ستايش خدا خدا و خواسته هاي بندگان است. روي همين اصل حديثي ازپيامبر اكرم(ص) نقل شده كه خداوند ميفرمايد: «سوره حمد را در نماز قرار دادم تا بين خود و بنده ام تقسيم كرده باشم؛ نيمي مربوط به من و نيمي مربوط به بنده ام ميباشد». و چون بندة بي نهايت نيازمند در برابر خداوند بينهايت بي نياز قرار گرفته قطعاً خود را بايد فراموش كند. نخست خدا را ببيند، از او شروع كند و سپس به نيازمنديهاي خود بپردازد. در برابر او خضوع كند و بگويد: «غير از تو ديگران هيچ، ستايش و خضوع من، همه مخصوص تو است.» خلاصه در اهميت سورة حمد همينبس كه در قرآن از جمله سورة حجر آيه 87 اين سوره را با تمام قرآن همپايه قرار داده «و لقد آتيناك سبعاً من المثاني والقرآن العظيم»؛ ما سورة حمد و قرآن عظيم را به تو عطا كرديم» پس بدين دليل است كه خداوند سوره حمد را در نمازواجب نموده است.