مرکز پاسخگويي: دفتر تبليغات اسلامي
موضوع اصلي: اجتماعي و فرهنگي
موضوع فرعي: ريختن آب روي قبر
براي چه روي قبرها آب مي ريزند؟


پاسخ:
يكي از مستحبات پس از دفن ميّت، آب ريختن روي قبر است، بدين ترتيب كه رو به قبله بايستي و از طرف سر ميت دور تا دور قبر را آب بريزي و بقية آب را به وسط قبر بريزي.(1) امام صادق(ع) فرمود: تا وقتي كه خاك هاي قبر بر اثر پاشيدن آب نم داشته باشد، عذاب از ميّت برداشته مي شود.(2) البته نمي توان چنين روايتي را قطعي و يقيني دانست.
در وسائل الشيعه در مورد آب پاشيدن روي قبر رواياتي نقل شده است كه دلالت بر استحباب آن دارد، ولي از ظاهر روايات استفاده مي شود كه استحباب مربوط به موقعي است كه ميت را دفن كرده و پس از آن كه قبر را از خاك پر كردند، روي آن آب بريزند. فقط از يك روايت استفاده مي شود كه امام رضا(ع) دستور داد روي قبر يونس بن يعقوب تا چهل ماه يا چهل روز آب بريزند.(3)
برخي از فقها آب پاشيدن روي قبر را مختصّ بعد از دفن نكرده اند، بلكه هر موقع كه انسان موفق به زيارت اهل قبور شد، مستحب است روي قبر آب بپاشد.(4)
از ظاهر روايات بر مي آيد آب پاشيدن روي قبر بعد از دفن ميت و تا مدتي مثلاً چهل روز يا چهل ماه مستحب است. نمي توان استحباب آن را بعد از گذشت اين مدت استفاده كرد. البته در روايات براي اين كار علت خاصي ذكر نشده است، اما شايد علّت آن باشد كه خاك قبر در اثر پاشيدن آب سفت و محكم شود تا بدن ميّت از دستبرد حيوانات مانند گوركن (كفتار) مصون بماند.

***
پاورقي:
1. امام خميني، تحريرالوسيله، ج 1، ص 91.
2. سفينه البحار، ج 2، ص 396، مادة قبر.
3. وسائل الشيعه، ج 2، ص 860؛ عروه الوثقي، ج 1، ص 442.
4. امام خميني(ره)، تحريرالوسيله، ج 1، ص 91؛ شيخ عباس قمي، سفينه البحار، ج 2، مادة قبر.