مرکز پاسخگويي: دفتر تبليغات اسلامي
موضوع اصلي: اخلاق و عرفان
موضوع فرعي: ريا
هر كاري كه مي كنم احساس مي نمايم گناه مي كنم يا ريا. اين احساس مرا اذيت مي كند، راه علاج چيست؟


پاسخ:
احساس گناه يا ريا، از وساوس شيطاني است تا شما را از انجام امور خير باز دارد و از نعمت الهي محروم سازد. گناه و يا ريا علائم و ويژگي هايي دارد كه در روايات معصومين، ذكر شده و با اطلاع از آن مي توان فهميد كه واقعاً گناهي انجام شده يا نه، يا ريا و خودنمايي صورت گرفته يا نه.
امام صادق(ع) از اميرالمؤمنين(ع) نقل كرد: براي ريا كار سه نشانه است: وقتي مردم را ببيند، شاد مي شود (از روي رغبت كارش را انجام مي دهد).
وقتي تنها است، بي حال مي گردد. دوست دارد در تمامي امورش او را مدح و ستايش كنند.(1) با اين سه علامت ريا مشخص مي شود و يا گناه معلوم است. گناه عملي است كه بر خلاف دستور خدا باشد، مثل دروغ و غيبت و فحش و دزدي و تهمت و ترك واجبات.
به تعبير قرآن هر كس خودش را خوب مي شناسد و از انگيزه و نيّت خود آگاه است، بنابراين كافي است به خودتان مراجعه كنيد و ببيند انگيزة شما در انجام يا ترك عملي خدا است يا مردم. اگر خدا باشد، ريا نيست.
بنابراين به پندارهاي واهي و وساوس شيطاني توجه نكنيد و از انجام امور خير كوتاهي نورزيد. در هر مورد كه امر بر شما مشتبه گرديد، سؤال كنيد تا حقيقت روشن گردد. اگر به مورد خاصي برخورديد، در نامة بعدي بپرسيد.

***
پاورقي:
1. اصول كافي، ج 2، ص 295.