پرسمان

درباره فرو بردن تمامي سر زير آب روزه را باطل مي كند يا نه ؟ دو دسته روايات وجود دارد, يك دسته مانند روايت صحيح محمدبن مسلم از امام باقر(ع)است كه فرمود: اگر روزه دار از سه چيز اجتناب كند, بقيه موارد اشكالي ندارد و به روزه اش ضرري نمي رسد: 1 خوردن و آشاميدن ; 2 زنان ; 3 فرورفتن درآب .(1)
و روايت ديگر از امام صادق (ع)آمده است : پنج چيز روزه راباطل مي كند:... فرورفتن در آب .(2)
باز از امام صادق (ع)نقل شده : انسان محرم وانسان روزه دار نبايد در آب فروروند. و امام باقر(ع)فرمود: روزه دار مي تواند در آب فرو رود و بر خود آب بريزد و خود را خنك كند,... ولي نبايد سرش را در آب فرو كند.
از مجموعه اين روايات استفاده مي شود فرورفتن در آب براي انسان روزه دار در صورتي كه سرش زير آب نرود, اشكالي ندارد.
از روايتي ديگر استفاده مي شود كه فرورفتن در آب براي انسان روزه دار اشكال نداردو آن روايت اسحاق بن عمار است كه مي گويد: به امام صادق (ع)عرض كرد: آيا روزه دار مي تواند عمداً در آب فرو رود؟ آيا بر او قضاي آن روزه واجب است ؟ حضرت (ع)فرمود: قضاي آن واجب نيست , ولي ديگر اين كار را نكند.
مشهور علما از مجموعه اين روايات استفاده كرده اند كه انسان روزه دار نبايد عمداً تمامي سر را يك دفعه زيرآب ببرد(3).
مرحوم شهيد اول در كتاب دروس در اين مورد فتوا نداده و توقف كرده (4). و مرحوم شيخ طوسي در كتاب استبصار و علامه حلي و فرزندش و شهيد ثاني و صاحب شرايع و مدارك فرموده اند: فروبردن سر به زير آب براي انسان روزه دار كار حرامي است , ولي روزه باطل نيست ; يعني حرمت تكليفي دارد و انسان روزه دار اگر سرش رازير آب بكند گناه كرده , ولي روزه اش صحيح است (5). اما مشهور علماي متأخر و مراجع فعلي مي گويند: اگر عمداً تمامي سر را يك دفعه زير آب فرو ببرد, روزه اش باطل مي شود.(6) بنابر آن چه ذكر شد دليل بر اين كه نبايد روزه دار تمامي سر را يك دفعه زير آب ببرد صرفاً رواياتي است كه ذكر شد, ولي فلسفه و علت آن مشخص نيست .