مرکز پاسخگويي: دفتر تبليغات اسلامي
موضوع اصلي: اعتقادات
موضوع فرعي: ديدن اموات
آيا امكان ديدن مرده در عالم پس از مرگ وجود دارد؟


پاسخ:
بر اساس روايات ارواح مؤمنان در عالم برزخ در يك جا (وادي السلام) جمع مي شوندو ارواح جهنميان و بدكاراندر جاي ديگري (وادي برهوت) جمع مي شوند و يكديگر را مي بينند. حبّه عرني مي گويد: با اميرالمؤمنين(ع) به وادي السلام در پشك كوفه رفتيم. حضرت مدتي طولاني ايستاد ماننداين كه با افرادي سخن مي گفتد. خسته شم و نشستم، سپس بلند شدم و گفتم: خسته شديد! مقداري استراحت كنيد. سپس عبايم را پهن كردم تا روي آن بنشيند، حضرت فرمود: اُنس و گفتگويي با ارواح داشتم! گفتم: آيا ارواج با هم گفتگو دارند؟ فرمود: آري، اگر پرده و حجاب كنار رود، آن ها را گروه گروه كه با هم گفتگو مي كنند، خواهي يافت!
امام صادق(ع) فرمود: هر گاه شخصي بميرد ارواج نزد او مي آيند و از او دربارة انسان ها سؤال مي كنند كه آيا فلاني و فلاني زندهاند يا مرده اند؟ اگر گفت فلاني مرده است آنان مي گويند: بيچاره بدبخت شد، چون نز ما نيست لابد به وادي برهوت نزد كفّار رفته است.[1]
اگر منظور آن است كه مرده اي را در خواب ببينيد، دعا و اَعمالي در مفاتيح ذكر شده است، به فهرست آن مراجعه كنيد.

***
پاورقي:
[1] همان، ص 269.