مرکز پاسخگويي: دفتر تبليغات اسلامي
موضوع اصلي: خانواده و زندگي
موضوع فرعي: حقوق پدر و مادر
درباره حقوق پدر و مادر بر فرزند و بالعكس توضيح دهيد؟


پاسخ:
برادر روح اللَّه توسلي، از اين كه با مكاتبه نمودهايد سپاسگزاريم.
درباره حق والدين بر فرزند، صرف نظر از آيات قرآن كه در كنار اعتقاد به توحيد، احسان به والدين ذكر شده است، روايات زيادي از معصومين نيز نقل شده كه به بعضي از آنها اشاره ميكنيم. امام صادق(ع) ميفرمايد: فرزند نسبت به والدين خود واجب است به سه چيز ملتزم باشد:
1- از والدين در هر حال تشكر كند،
2- در غير معصيت خدا از پدر و مادر اطاعت نمايد، در آن چه امر يا نهي ميكنند،
3- در آشكار و پنهان خير خواه آنها باشد.(1)
امام سجاد(ع) در رساله حقوق خود درباره حق والدين ميفرمايد: حق پدرت آن است كه بداني او ريشه و اصل تو است و اگر او نبود، تو نبودي، پس هرگاه چيزي بخواهد تو را مغرور كند، بدان كه پدرت در نعمت و كمالي كه داري، نقش اسياسي دارد، پس خدا را سپاس گو و از پدر تشكر نما.(2)
پيامبر اكرم(ص) به جزئيات بيشتر كه از آداب به شمار ميرود ميپردازد و ميفرمايد: حق پدر بر فرزند آن است كه او را به اسم نخواند و جلتر از او راه نرود و قبل از او ننشيند و كاري نكند كه مردم به او دشنام دهند.(3)
امام حق فرزند بر پدر:
از مجموع رواياتي كه در اين مورد وارد شده، ميتوان به امور ذيل اشاره كرد:
1- سواد آموزي، 2- آموزش شنا، 3- آموزش تير اندازي، 4- نام مناسب گذارد، 5- ادب آموزي، 6- تعليم قرآن، 7- ازدواج فرزند، 8- به كار گماردن فرزند، 9- تغذيه مناسب.(4)

***
پاورقي:
1. ميزان الحكمة، ج 4، ص 3678.
2. بحارالانوار، ج 71، ص 6.
3. ميزان الحكمة، ج 4، ص 3678.
4. ميزان الحكمة، ج 4، ص 3679.