از مجموع آيات و روايات استفاده ميشود اين گونه حوادث و بلايا را نميتوان به يقين ادعا كرد كه فقط به جهت عذاب است يا امتحان يا جهتي ديگر. اصلاً ممكن است در هر يك از اين بلايا جهات گوناگوني وجود داشته باشد، مثلاً يك حادثه طبيعي مثل سيل نسبت به سيل زدگان عذاب الهي باشد، ولي نسبت به ساير مردم امتحاني الهي باشد كه دريابيم چه مقدار در مواقع بلا به فرياد ديگران ميرسيم و در دفع حوائج آنان كوشا هستيم و همين بلا نسبت به مردمي ديگر سبب آگاهي و بيدار شدن از خواب غفلت باشد. بعد از اين مقدمه عرض ميشود كه: جواب سوال از يك نگاه مثبت است، بدين معنا كه احتمال دارد بلايا عذابهاي الهي باشند. امام صادق(ع) ميفرمايند: هنگامي كه چهار گناه آشكار شود، چهار نوع بلا ظاهر ميگردد: هنگامي كه زنا آشكار شود، زلزله زياد ميشود. وقتي زكات داده نشود، حيوانات از بين ميروند. هنگامي كه حكام و قضات حكم به جور حكم دهند، باران از آسمان جاري نميشود و....(1)
مرحوم علامه طباطبائي در تفسير آيه شريفه إنّ الّذين كفروا بآيات اللَّه لهم عذاب شديد.(2)
ميفرمايد: عذاب در اين آيه شريفه مقيد به آخرت يا روز قيامت نشده است، پس ميتواند شامل عذاب دنيوي نيز شود.(3) پس اين آيه شريفه نسبت به كساني كه به آيات الهي كافر شدهاند، وعده عذاب داده است كه شامل عذابهاي دنيوي نيز ميشود.
پس به طور كلي ميتوان گفت كه يكي از علل وقوع بلايا، گناهان و نافرمانيهاي انسانها است و خدا به عنوان عذاب اين گونه بلايا را نازل ميكند.

1. وسائل الشيعه، ج 8، ص 13، باب 7.
2. كساني كه به آيات ما كافر شدند براي آنها عذابي شديد است، آل عمران (3) آيه 4.
3. تفسير الميزان، ج 3، ص 7.