مرکز پاسخگويي: دفتر تبليغات اسلامي
موضوع اصلي: اهل بيت
موضوع فرعي: لباس سياه
حكم پوشيدن لباس سياه چيست؟ چه معصوماني سفارش كرده اند كه در عزاداري لباس مشكي بپوشيم؟ اين كه زن ها چادر مشكي مي پوشند، آيا ريشه روايي دارد؟
پاسخ:
از جمله احكام لباس (چه در مورد نمازگزار و چه در غير حالت نماز) كراهت پوشيدن لباس سياه است. بهترين لباس، سفيد است كه بدان سفارش شده است. (1)
امام صادق(ع) فرمود: يكره السواد إلاّ في ثلاثة الخفّ و العمامة و الكساء؛پوشيدن لباس سياه مكروه است، مگر در سه مورد: كفش سياه، عمامه سياه و عبا يا قباي سياه.
امام صادق(ع) فرمود كه پيامبر(ص) فرمود: لباس سفيد بپوشيد كه بهتر و پاكيزه تر است و مردگان را با پارچة سفيد كفن كنيد.
رنگ سياه، افسرده كننده و نمايندة پنهان داشتن است، ولي رنگ سفيد علاوه بر امتيازاتي كه دارد، زود چرك و آلوده مي شود و صاحبش مجبور مي شود آن را بشويد يا تعويض كند، به اضافه اين كه لباس سفيد خنك كنندة خوبي است، چون تابش نور خورشيد را منعكس مي كند و به خود جذب نمي نمايد كه باعث گرم شدن بدن بشود.
مردماني كه در مناطق گرمسيري مانند عربستان زندگي مي كنند، اين مطلب به تجربه بر ايشان ثابت شده و لباس سفيد مي پوشند. دانشمندان گفته اند: رنگ سفيد از مواد سمي چون ارسنيك، كرمات، سرب و انيلين به دور ميباشند كه هر كدام ممكن است ايجاد آلرژي يا مسموميت يا هر دو نمايند. بهتر است لباس انسان سفيد و نرم باشد.
پوشيدن چادر مشكي چون داخل در عنوان ردا است و بر اساس روايات ردا اگر سياه باشد كراهت ندارد، از اين رو پوشيدن چادر سياه براي زنان مانعي ندارد و كراهت هم ندارد، به اضافه اينكه چادر مشكي چون جذابيت و تحريك كنندهگي ندارد، مفسده اي بر آن مترتب نميشود. در اين زمينه به روايتي دست نيافتيم كه توصيه به چادر سياه شده باشد.
اما اين كه چرا مردم در مصيبت ها و عزاداري ها لباس سياه بر تن مي كنند يا پرچم هاي سياه برپا مي نمايند، به خاطر اين است كه رنگ سياه، شاد نيست. از اين رو با مصيبت زدگي هماهنگ است. اين مسئله نه تنها ميان ما ايرانيان و مسلمانان بلكه در كشورهاي ديگر نيز رائج است و جزء سنّت ها و فرهنگ هاي كشورها است.
در مورد پوشيدن لباس سياه در مصيبت و عزاي ائمه مخصوصاً حضرت اباعبدالله الحسين(ع) نه تنها كراهت ندارد، بلكه چون از مصاديق تعظيم شعاير اسلامي است و باعث زنده نگه داشتن اهداف امام حسين(ع) مي باشد، داراي ثواب و اجر الهي است. بزرگاني همچون مرحوم آيتاللهالعظمي بروجردي در روز عاشورا قباي سياه بر تن ميكردند.
از فرزند امام سجاد(ع) نقل شده كه وقتي امام حسين(ع) به شهادت رسيد، زن هاي بني هاشم لباس سياه و خشن پوشيدند و از گرما و سرما شكوه نمي كردند و عليبنالحسين(ع) براي آنان طعام درست مي كرد.
بنابراين در پوشيدن لباس سياه براي عزاي امام حسين(ع)، هم چنين غذا دادن به عزاداران مورد تأييد امام سجاد(ع) بوده است. تأييد امام دليل بر جواز بلكه بر رجحان آن است.
***
پاورقي:
[1] وسائل الشيعه، ج 3، ص 278، {باب 19، از ابواب لباس مصلي.}