براي جواب بيان مطالب زير ضرورت دارد:
يكم: از روايات و متون تاريخي استفاده مي شود امام زمان در حالي ظهور مي كند كه گوينده اي از آسمان صدا مي زند: اي مردم! زمان حكومت جباران به پايان رسيد، بهترين امت محمد(ص) قيام كرده است. به وي ملحق شويد.[1] آن گاه نجبايي از مصر، شام و دسته هايي از عراق... در ركن و مقام با حضرت بيعت مي كنند.[2] پيامبراسلام(ص) فرمود: يا علي،هنگامي قائم ظهور مي كند كه 313 نفر به تعداد مردان جنگ بدر به گِرْد وي اجتماع كنند.[3] از امام صادق(ع) سؤال شد كه: امام زمان(عج) چگونه ظهور مي كند؟ فرمود: با ميراث رسول خدا. سپس سؤال شد: ميراث رسول چيست؟ فرمود: شمشير، زره، عمامه، عبا، عصا، پرچم، زين و برگ اسب پيامبر؛[4] يعني حضرت با بهرهگيري از وسايل و ابزار مذكور ظهور مي كند.
دوم: از بعضي روايات استفاده مي شود كه امام زمان(عج) از مكه ظهور مي كند.[5]
امام باقر(ع) فرمود: قائم با سيصد و سيزده مرد از ياران خود در ذي طوي (كوهي مجاور شهر مكه) منتظر قيام است تا آن موقع كه به حجرالاسود تكيه زند و پرچم آويخته را به اهتزاز در آورد.[6] در برخي روايات ديگر آمده است كه امام زمان(عج) در هنگام ظهور به كعبه تكيه زده و سيصدو سيزده نفر گرد او اجتماع مي كنند و حضرت اين آيه را مي خواند: بقية الله خير لكم إن كنتم مؤمنين. آن گاه ده هزار نفر حضرت را همراهي نموده، به سوي مدينه حركت مي كنند.[7]
سوم: در خصوص اين كه بعد از ظهور امام زمان(عج) قيامت به وجود مي آيد يا نه نمي توان قضاوت نمود؛ زيرا مدت حكومت امام زمان(عج) مشخص نيست. البته لازمة حكومت جهاني امام زمان(عج) طولاني بودن آن است كه در ساية آن عدالت بر قرار شده و دين اسلام حاكميت پيدا كند. برخي از روايات دلالت دارند كه حكومت امام زمان(عج) تا قيامت ادامه پيدا مي كند كه اين دسته روايات ناظر بر طولاني بودن حكومت حضرت است. پيامبر(ص) فرمود: در شب معراج خداي عليم به من فرمود: من سلطنت مهدي را ادامه مي دهم و روزگار او را بين دوستانم تا روز قيامت طولاني خواهم كرد.[8]
در برخي از روايات ديگر مدت حكومت امام زمان(عج) 7 يا 9 سال ذكر شده است.[9]
شايد مقصود از7 و 9 سال، 7 يا 9 قرن باشد.
چهارم: در خصوص آگاهي پيامبران از ظهور امام زمان(عج) بايد گفت: از برخي روايات و متون ديني استفاده مي شود كه برخي از پيامبران با امام زمان(عج) بيعت ميكنند، چنانكه حضرت عيسي(ع) با امام زمان(عج) بيعت نموده و پشت سر امام نماز مي خواند.[10] نماز خواندن پشت سر امام و بيعت نمودن با امام، فرع بر اگاهي آنان از ظهور امام زمان(عج) است. از سوي ديگر در تفكر شيعي رجعت پذيرفته شده است.[11] رجعت بدان معنا است كه برخي انسان ها بعد از ظهور امام زمان(عج) زنده مي شوند. امام باقر(ع) فرمود: پيغمبر(ص) و علي(ع) به دنيا رجعت مي كنند.[12]
امام صادق(ع) فرمود: نخستين كسي كه قبرش شكافته شده و به دنيا بر مي گردد، حسين بن علي(ع) است.[13] در برخي از اديان الهي به مصلح جهان اشاره شده كه زمينة آگاهي از ظهور امام زمان(عج) را براي ديگران فراهم نموده است. البته در اين كه مصلح جهان كيست، اختلاف نظر وجود دارد؛ ولي در عين حال سخن از ظهور مصلح به ميان آمده است. در اسلام بزرگان دين به ظهور و مشخصات امام زمان(عج) و ويژگي هاي حكومت او اشاره نمودهاند. عبدالله بن مسعود از پيامبر(ص) گزارش مي كند كه حضرت فرمود: دنيا تمام نخواهد شد تا اين كه مردي از اهل بيت من كه مهدي ناميده مي شود بر مردم حكومت كند.[14]

[1] مهدي موعود، ص 1095.
[2] همان.
[3] همان.
[4] مهدي موعود، 1091 - 1092.
[5] لطف الله صافي گلپايگاني، منتخب الاثر، ص 577 -579.
[6] مهدي موعود، ص 1098.
[7] لطف الله صافي، پيشين، ص 580 - 581.
[8] ينابيع الموه، ص 486.
[9] احمد حنبل، مسند احمد، ج 3، ص 28.
[10] مهدي موعود، ص 1067.
[11] تفسير نمونه،ج 15، ص 555.
[12] مهدي موعود، ص 1187.
[13] همان، ص 1186.
[14] بحارالانوار، ج 51، ص 75.