فرمود اي مفضل به گنجشك و امثال اين پرندگان توجه كن كه هر روز به طلب روزي خود پرواز مي كنند و روزي خود را مي يابند و چه روزي آنها يكجا مهيا و جمع نشده بايد بگردند و پرواز كنند يا پيدا كنند و با حركت و جستجو كسب رزق و روزي كنند و اين درسي است كه به بشر تعليم فرموده تا بدانند اگر چه رزق مقسوم است ولي بايد از طرق مختلف در تحصيل آن كوشيد - و به سعي و طلب برخاست و قيام و اقدام كرد تا روزي به دست آيد آنگاه خداي خالق رازق را شكر و سپاس بر آن نعم بي پايان نمود كه در اطراف و اكناف زمين روزي همه مخلوق را مقدر فرمود اما بايد بروند بگردند و به سعي و كوشش به دست آورند.



اديم زمين سفره عام اوست

بر اين خوان يغما چه دشمن چه دوست



اگر بنا بود روزي اين پرندگان يا حيوانات و انسان در يكجا جمع بود همه مي خواستند آن قدر بخورند كه هلاك شوند يا آن قدر تهاجم و تجمع كنند كه عرصه را بر
يكديگر تنگ نمايند و اميد آنها از داشتن روزي فردا قطع شود و بدين جهت خداوند عالم روزي آنها را در همه جاي دنيا زمين قرار داد تا سير و سفر كنند و آب و دانه همه جا به دست آورند.

فرمود اي مفضل اگر آدميان مبتلا به تحصيل روزي نباشند سركشي و طغيان و فساد و فتنه برپا مي كنند - و از فراغ خاطر مرتكب انواع قبايح اعمال و معاصي مي گردند و لذا خداوند بزرگترين وجهه همت بشر را تحصيل معاش قرار داد و انواع نعم را در اختيار او گذاشت تا توليد و مصرف نمايند و حمد و ستايش الهي را بگويند.

فرمود اي مفضل اگر فكر كني حيواناتي هستند كه روزها خواب و در آسايش گاهاي خويش مي گذرانند و فقط شبها را براي تحصيل رزق بيرون مي آيند مانند بوم و شب پره و علتش اين است كه خوراك آنها و طعمه و قسمت آنها از هوام و جانوراني است كه در هوا مي باشند مانند پشه و مگس و شب پره هاي كوچك و ملخهاي ريزه و زنبور عسل و اشباه آنها كه در هوا روزها منتشرند و شبها اكثر آرام و بر در و ديوارها و درختان و غيره جا مي گيرند - خوراك آن حيوانات مي شوند - به اين ترتيب كه چون در خانه يا بالاي بام چراغي برافروزي اين پشه ها و مگس ها و هوام جمع مي شوند و اين حيوانات در هوا پراكنده و همه جا هستند كه گاهي در شدت نور در يك نقطه جمع مي شوند - و آن مرغان شبها در محل تمركز اين حيوانات حمله مي كنند و طعمه و شكار خود را از آنها مي گيرند.

خداوند عالم است كه روزي اين مرغان هوا را هوام هوائي قرار داده است.