تعليمات گياه شناسي درباره ميوه جات


در مكتب امام جعفرصادق عليه السلام همه علوم براي خداشناسي آموخته مي شد و چون مردم آن عصر در معارف عمومي و نياز اجتماعي خيلي بي بضاعت و فقير بودند حتي از مصالح زندگي هم استفاده نمي توانستند بنمايند و مدرسه جعفري نه تنها روان و نفوس بشري را به حق و حقيقت هدايت مي كرد بلكه از راه احتياج عمومي آنها به مواد غذائي و دوائي و به نياز اوليه اي كه داشتند مردم را پرورش مي داد و همه را از جانب خدا مي دانست و آنها را به خالق عالميان در ايجاد اين همه نعم بي پايان رهبري مي فرمود.


از آن جمله موادي كه مورد نياز مردم در قرن دوم بود در درجه اول تهيه مواد غذائي و شناسائي خواص گياهان و ميوه جات و سبزيجات و بقولات و حبوبات بوده كه از نظر مواد غذائي خواص آنها را بيان فرموده و از نظر مظهريت آثار الهي دلالت بر قدرت و خلاقيت را به مردم نمود تا با حركت فكري خلق را به خدا متوجه نمايد و به مصالح زندگي هم آشنا گردند و بدانند اين خواص را خالق اين فوا كه در آن ها به وديعت سپرده و هر وقت هم اراده كند آن خاصيت و اثر برداشته مي شود.

امام جعفرصادق نياز اجتماع را در مواد غذائي بيشتر از همه حس كرده بود و لذا در طبي كه به طريقيت توحيد آموخت جلب توجه عموم را به سبزيجات و ميوه جات و گياهان نموده و دستور داده براي حفظ صحت و بهداشت بدن و تقويت بنيه مزاجي و تصفيه نفس و روح از مواد نباتي استفاده كنند كه تأثير سبزيجات و ميوه جات در مزاج انسان بيش از هر مواد غذائي ديگر مؤثر و مفيد است مخصوصا كه پخته شود يا تركيب گردد يا شربت و مربا و غيره تهيه شود در صلاحيت مزاج است و حفظ صحت هم جز اين نيست كه به مزاج نياز اوليه او را برسانيد كه ضعيف نگردد و حتي در تعليمات خود مقيد بود كه بايد حتما ميوه ها شسته شود و آلوده نباشد تا ثمربخش گردد و تأكيد فرمود مبادا ميوه آلوده به جرثومه (ميكروب) را بخوريد كه موجب امراض مختلف مي گردد.

قال (ع) ان لكل ثمرة سما فاذا اتيتم بها فامسوها الماء و اغمسوها فيه [1] .

يعني هر وقت ميوه را خواستيد بخوريد بدانيد كه هر ميوه سمي دارد بايد آن را در آب فرو كنيد و به آب بشوئيد تا سم آن برطرف شود و تناول كنيد.

و امروز اين حقيقت علمي را كه دوازده قرن پيش امام صادق عليه السلام دستور فرمود علم طب كشف نموده و تأكيد در شستن هر ميوه قبل از خوردن نموده است زيرا در فضاي آزاد برخي از ميوه ها در ساقه و برگ و غيره حامل ميكروبها مي باشند كه به شستن از بين مي رود. و اكنون ميوه جاتي كه مخصوصا امام صادق عليه السلام تأكيد در استفاده از آن به منظور مواد غذائي و دوائي فرموده از نظر خوانندگان مي گذرانيم.


پاورقي

[1] طب الائمة و كشف الاخطار به نقل طب الامام الصادق ص 67.