امام صادق عليه السلام در قوت اراده و قوت عمل مظهر كمال اين نيرو بود و با اين نيرو بر غرايز خود فائق مي آمد زيرا از اصول مسلمه علم النفس است كه انسان بيش از هر چيز تحت تأثير غريزه عملي قرار مي گيرد و قوت اراده از اين جا معلوم مي شود كه انسان تحت تأثير غريزه علمي و عقلي باشد نه غريزه عملي و عادت

امام صادق عليه السلام قوه اراده را در دو كلمه جمع كرد فرمود: و ما ضعفت بدن عما قويت عليه النيه [1] .

قوت اراده در تسلط بر نفس و تمايلات است كه بدن را ضعيف مي سازد و اگر بدن قوي شد يعني نفس به تمايلات خود رسيد اراده ضعيف مي گردد و روي همين مباني كه نفس مبدله همه قوا مي باشد قوانين اخلاقي را وضع كرد و مكارم اخلاق را توصيف و تشريح فرمود و كتاب مصادقة الاخوان را روي همين مباني تعليم فرمود و مراسلات و وصاياي او هم بر همين اصل بوده كتب و رسائل را بر همين اساس نوشت.