امام صادق و مدت عمر او


در مدت عمر بيشتر ائمه عليهم السلام اختلاف است و اين اختلاف هم در تولد و هم در وفات و قهرا در مدت عمر هم رخ داده است و بيشتر سبب اختلاف كتمان امر ولادت از بيم دشمن بوده كه واقف بر آن نگردند و در رحلت هم به سبب مسموم نمودن مكرر يا برانگيختن موجبات خشم و غضب و قتل و نهب و غيره بوده است - از كساني كه هيچ اختلافي در شهادت آنها نيست يكي اميرالمؤمنين و ديگر سيدالشهداء حسين بن علي است كه اولي 21 ماه رمضان و دومي دهم محرم عاشورا بوده بقيه به اختلاف نقل شده است - حتي رحلت خود پيغمبر و اين اختلافات به سبب اختلاف روات است.

عمر امام ششم را مشهور 65 سال نوشته اند بدين ترتيب كه دوازده سال با جدش سيدالساجدين و نوزده سال با پدرش امام محمد باقر عليه السلام و سي و چهار سال مدت امامت و نشر اخبار و معارف اسلام بوده است 12 به اضافه 19 به اضافه 34 مساوي 65 مي باشد.

در كافي 65 نوشته در دروس همين مقدار نوشته در فصول المهمه 68 سال نوشته.

كفعمي در مصباح تولد او را زمان خلافت عبدالملك بن مروان وفاتش را زمان منصور دوانيقي و عمرش را 65 سال در ارشاد مفيد همان 65 سال را نوشته است - و روز وفات را دوشنبه نيمه ماه رجب به سم انگور نوشته.

اربلي در كشف الغمه وفات را همان سال 148 نوشته و مدت عمر را 68 سال كه تولد امام ششم سال 80 مي شود.

محمد بن سعيد مدت عمر او را هفتاد سال نقل كرده - ابن خشاب 65 و 68 نوشته.

در اعلام الوري وفات را سال 148 و عمر را 65 نگاشته.

مسعودي در مروج الذهب مي نويسد سال دهم خلافت منصور جعفر بن محمد مسموما درگذشت و آن سال 147 هجري بوده و 65 سال از عمرش گذشته بود.

ابن حجر در صواعق وفات را سال 148 و عمر شريفش را 68 سال نوشته كه تولد سال 77 مي شود.

در روضةالاحباب شهادت را در ماه شوال سال 148 در سن 65 سالگي نوشته و خود اظهار كرده كه 68 سال صحيح تر است و گويد عقيده شيعه آن است كه ابوجعفر منصور او را زهر داد.

در مناقب و كشف الغمه دوشنبه نيمه رجب و بيست و پنجم شوال هر دو نقل شده است ولي سال 148 مي باشد كليني در كافي همان 25 شوال سال 148 در سن 65 سالگي نوشته كه تولد سال 83 مي شود.

و سايرين هم همين دو خبر را نقل كرده اند كه رحلت در هر حال سال 148 بوده نهايت مدت عمر بين 65 سال تا 68 سال به سبب اختلاف تولد بوده است - و روز شهادت هم بين نيمه ماه رجب و 25 شوال بوده اما در مسموم شدن او اتفاق است نهايت در مورد سم كه به چه چيز داخل نموده اند نيز اختلاف است.