علومي هست كه رياضيات را تكميل مي كند و در عرف علماي اسلام متوسطات در متوسطات گفته اند زيرا علوم وسطي در رياضيات است كه خود رياضيات علوم وسطي عالم است و در مجسطي و كتاب متوسطات خواجه نصيرالدين محمد طوسي در 19 رشته اصول علمي رياضي هشت فرع بر آن نقل نموده

1 - ظاهرات فلك

2 - مطالع

3 - طلوع و غروب

4 - علم الكره كه جسم محيط مستدير بكره را نشان مي دهد
5 - مباحث كره متحركه

6 - مباحث مساكن

7 - ايام و ليالي (شب و روز)

8 - بيان جرم نيرين كه بحث در عنصر خورشيد و ماه است