و آن علم شناختن طرق استدلال بر وقايع خير و شر است كه به اشكال مخصوصي استعمال مي كنند و غرض از آن استخراج مطالب مجهوله به اشكال رمليه است كه 16 شكل در شانزده خانه دارد كه چهار شكل آن را امهات و چهار شكل را بنات و چهار مولدات و چهار شواهد يا زوايد است كه به صورت نقطه: يا خط يا خط و نقطه با هم: كه نقطه را فرد و خط را زوج گويند كه نقطه آن از فروع حساب و خط آن از فروع هندسه است.